Τα παράπονά μας στον δήμαρχο; Ναι μεν αλλά, καθώς το νέο σκηνικό, όπως προκύπτει λόγω απλής αναλογικής, προκαλεί συνθήκες «ακυβερνησίας» σε πολλούς ΟΤΑ, αναζήτησης συμμαχιών, ετερόκλητων και μη, δύσκολες συναινέσεις, «εκβιασμούς», δούναι-λαβείν, επιχειρησιακή δυσκαμψία ακόμα και για τα αυτονόητα, ζητήματα «επιπέδου γειτονιάς».
Ειδικότερα: Εξαιρετικά πιθανό είναι πολλοί από τους
δημάρχους που θα αναδειχθούν σήμερα, στον β΄ γύρο των δημοτικών εκλογών, να μη διαθέτουν την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης τους. Σε αυτούς τους δήμους, μάλιστα, η αντιπολίτευση θα αριθμεί περισσότερους δημοτικούς συμβούλους από την παράταξη του εκλεγμένου δημάρχου, γεγονός που φυσικά καθιστά δύσκολη έως αδύνατη τη διοίκηση. Εξαιτίας της εφαρμογής της απλής αναλογικής, οι έδρες στα δημοτικά συμβούλια των δήμων έχουν κατανεμηθεί από τον α΄ γύρο ανάλογα με τα ποσοστά της κάθε παράταξης, με αποτέλεσμα η διασπορά εδρών να είναι πολύ μεγάλη.
Στην πλειονότητα των πόλεων στις οποίες στον α΄ γύρο η μάχη για τη δημαρχία ήταν αμφίρροπη, ο νέος δήμαρχος, ο οποίος θα αναδειχθεί στον β΄ γύρο, θα διαθέτει ισχνή πλειοψηφία στο νέο δημοτικό συμβούλιο, οπότε και θα είναι υποχρεωμένος να συμμαχήσει με δύο, τρεις ή και τέσσερις από τις άλλες παρατάξεις ή πρόσωπα αυτών, για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία ώστε να λαμβάνονται αποφάσεις.
Στο τέλος Αυγούστου τα νέα δημοτικά συμβούλια θα κληθούν να εκλέξουν πρόεδρο, αντιπρόεδρο και γραμματέα, ανάλογα με τη δύναμη των παρατάξεων εντός του σώματος. Ποιος, όμως, στην πράξη είναι πιο ισχυρός, ο δήμαρχος ή αυτός που έχει την πλειοψηφία των εδρών;
Ενδεικτικό του προβλήματος που μπορεί να προκύψει είναι το γεγονός ότι για να έχει ισχύ μία απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, πρέπει να υπογραφεί από τον πρόεδρο και τον γενικό γραμματέα. Τι θα συμβεί αν τα δύο πρόσωπα προέρχονται από αντίπαλες παρατάξεις ή υπάρχει διαφορά απόψεων;
Τα δημοτικά συμβούλια των δήμων αποφασίζουν για τα πάντα κυριολεκτικά, μικρά ή μεγάλα. Αν θα αυξηθούν τα δημοτικά τέλη, αν θα δοθεί θέση στάθμευσης σε ανάπηρο που έχει καταθέσει αίτηση, αν ο δήμος θα δανειστεί ή θα αγοράσει ένα ακίνητο, αν ένα κατάστημα υγιειονομικού ενδιαφέροντος θα λάβει άδεια για τραπεζοκαθίσματα κ.λπ.
Προκειμένου να μπορεί να αποφασίσει το δημοτικό συμβούλιο απαιτείται απαρτία –άρα η παρουσία του 50%+1 δημοτικών συμβούλων που απαρτίζουν το σώμα τουλάχιστον– σε κάθε συνεδρίαση. «Αν μία παράταξη θέλει για παράδειγμα να μπλοκάρει τη διαδικασία, μπορεί απλώς να μην έρχεται στις συνεδριάσεις», τονίζει στην «Κ» έμπειρος αυτοδιοικητικός. Αυτό σημαίνει ότι συνεδρίαση θα αναβληθεί δύο φορές, ενώ στην τρίτη φορά λαμβάνεται απόφαση από τους παρόντες. «Δηλαδή καθυστέρηση ενός μήνα για την πιο απλή απόφαση», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης των Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης», κ. Μιχάλης Χρηστάκης.
Ενός κακού...
Μια προσεκτική ανάγνωση της κατανομής των εδρών στα δημοτικά συμβούλια Θεσσαλονίκης, Αμαρουσίου αλλά και πολλών άλλων πόλεων σε όλη την Ελλάδα φανερώνει τα προβλήματα που... έπονται.
Οι 49 έδρες στον Δήμο Θεσσαλονίκης έχουν μοιραστεί μεταξύ 16 υποψηφίων, εκ των οποίων οι δύο πρώτοι Νίκος Ταχιάος και Κωνσταντίνος Ζέρβας έχουν λάβει 11 και 7 έδρες αντιστοίχως. Ο τρίτος στη σειρά, ο οποίος δεν πέρασε στον β΄ γύρο Γιώργος Ορφανός έχει 7 έδρες, ενώ επίσης 7 έδρες έχει και η κ. Κατερίνα Νοτοπούλου που κατετάγη τέταρτη στον α΄ γύρο. Από τη διασπορά των εδρών είναι φανερό ότι απαιτούνται συμπράξεις, οι οποίες ας μη γελιόμαστε, γίνονται πάντα με συμφωνίες που ικανοποιούν με κάποιον τρόπο όλα τα μέλη παρέχοντας οφέλη και παραχωρώντας τμήμα της εξουσίας. «Ο δήμαρχος αντί να ασχολείται με τη διοίκηση θα είναι αναγκασμένος κάθε μέρα να κάνει διαπραγματεύσεις, για να περάσει κάτι από το δημοτικό συμβούλιο», λέει ο κ. Χρηστάκης.
«Ενδεχομένως να χρειαστούν ορισμένες θεσμικές αλλαγές για να βελτιωθεί η κυβερνησιμότητα των δήμων και να μην είναι ο δήμαρχος αλλά και οι επικεφαλής των παρατάξεων υπό την ομηρία ομάδων και ατόμων. Είναι εξαιρετικά ευάλωτος ένας δήμαρχος που θα αναγκάζεται να χτίζει συγκυριακές συμμαχίες ανάλογα με το θέμα, οι οποίες θα δοκιμάζονται καθημερινά στην πράξη» καταλήγει.
«Αν ο δήμαρχος δεν καταφέρει να βρει συναινέσεις, τότε θα ανακύψει μεγάλο πρόβλημα σε πολλούς δήμους», τονίζει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Ιωακειμίδης, ο οποίος εξελέγη δήμαρχος για έβδομη φορά στον Δήμο Νίκαιας - Αγιου Ιωάννη Ρέντη από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό 64,88%. Ενδεικτικά, ο κ. Ιωακειμίδης έχει εξασφαλίσει λόγω του υψηλού ποσοστού του 29 δημοτικούς συμβούλους σε σύνολο 45 μελών του δημοτικού συμβουλίου της πόλης του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας στους τρεις δημάρχους εξελέγη με ποσοστό άνω του 50% από τον α΄ γύρο των δημοτικών εκλογών.