Οι προετοιμασίες της Ρωσίας
Προς το παρόν το Κρεμλίνο επιμένει σε μία αισιόδοξη ανάγνωση της πραγματικότητας, αν και παραδέχεται ότι υπάρχουν προβλήματα. «Ασφαλώς δέχεται ισχυρές πιέσεις η ρωσική οικονομία, αλλά έχουμε τη δύναμη για να αντισταθούμε», διαβεβαιώνει ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. Η Μόσχα εκτιμά ότι πολύ γρήγορα οι αγορές θα επανέλθουν στην ομαλότητα και ήδη από την προσάρτηση της Κριμαίας, το 2014, έχει συμβιβαστεί με τη δυτική λογική των «κυρώσεων».
Μάλιστα από τότε η επίσημη Ρωσία δεν κάνει λόγο για «κυρώσεις», αλλά για μία «νέα οικονομική πραγματικότητα», στην οποία οφείλει να προσαρμοστεί. Όμως το τελευταίο χτύπημα στην ρωσική οικονομία είναι πολύ πιο έντονο απ' ότι στο παρελθόν. Σε μία πρώτη αντίδραση η Μόσχα θεσπίζει ένα νέο κέντρο για τη διαχείριση της κρίσης υπό τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Μισούστιν, με στόχο να περιορίσει τις αναταράξεις στις αγορές.
Πλήγμα για την αεροπλοΐα αποτελεί η απόφαση πολλών δυτικών χωρών να κλείσουν τον εναέριο χώρο τους για ρωσικά αεροσκάφη. Ταξιδιωτικά γραφεία καταγράφουν εντυπωσιακή μείωση κρατήσεων έως και 70%. Όσοι θέλουν εξωτικές διακοπές πάση θυσία, θα πρέπει να καταφύγουν σε μετρητά, καθώς πολλές ρωσικές τράπεζες έχουν αποκλειστεί από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT. Στην Ταϋλάνδη, για παράδειγμα, κάποια νοσοκομεία έχουν ανακοινώσει ότι δεν περιθάλπουν ρώσους τουρίστες, παρά μόνο έναντι μετρητών.
Όπως αναμενόταν η κεντρική τράπεζα της χώρας αντέδρασε αμέσως στην κατάρρευση του εθνικού νομίσματος. Σχεδόν διπλασίασε το επιτόκιο δανεισμού, σε μία προσπάθεια να αποτρέψει έναν φαύλο κύκλο υποτιμήσεων του νομίσματος και αυξήσεων στις τιμές. Αλλά και η ίδια η κεντρική τράπεζα μάλλον έχει εκπλαγεί από την απόφαση της Δύσης να «παγώσει» ντε φάκτο τα δύο τρίτα των περιουσιακών στοιχείων της. Το πρακτορείο Reuters κάνει λόγο για ένα βίντεο, στο οποίο η επικεφαλής της τράπεζας Ελβίρα Ναμπιούλινα εξομολογείται στους συνεργάτες της ότι και η ίδια δεν περίμενε ένα τόσο οδυνηρό σενάριο.
Πλήγμα για την μεσαία τάξη
Η οικονομική εφημερίδα Vedomosti επισημαίνει ότι οι κυρώσεις έχουν πλήξει κυρίως την μεσαία τάξη. Σε κάποια εστιατόρια της Μόσχας οι κρατήσεις έχουν μειωθεί κατά 60% τις τελευταίες ημέρες. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ένας ψυχολόγος σε ρωσική εφημερίδα «παλαιότερα επικρατούσε η εντύπωση ότι η επιβολή κυρώσεων είναι κάτι που αφορά αποκλειστικά την ελίτ, αλλά τώρα διαπιστώνουμε ότι μας αφορά όλους». Μιλώντας στην εφημερίδα Kommersant ο οικονομικός αναλυτής Σεργκέι Ούτκιν προειδοποιεί ότι «οικονομικές απώλειες θα είναι τεράστιες» και ότι «απειλείται ο τρόπος ζωής για ολόκληρα κοινωνικά στρώματα». Αυτό που επίσης δεν περίμενε η Μόσχα ήταν να επιβληθούν κυρώσεις και στον χώρο του αθλητισμού. Όλο και περισσότερες ρωσικές ομάδες αποκλείονται από μεγάλες διοργανώσεις, ενώ αναβάλλονται ή μεταφέρονται αλλού αθλητικά γεγονότα διεθνούς εμβέλειας, όπως ο τελικός του Champions League, που αρχικά είχε προγραμματιστεί να γίνει στην Αγία Πετρούπολη.
Ρώσοι καλλιτέχνες, όπως ο γνωστός διευθυντής ορχήστρας Βαλέρι Γκέργκιεφ, χάνουν τις δουλειές τους στη Δύση. Ακόμη πιο οδυνηρές είναι οι επιπτώσεις για τον κινηματογράφο. Την Πέμπτη γίνεται η πρεμιέρα του χολλυγοντιανού μπλόκμπαστερ Batman σε όλον τον κόσμο, αλλά όχι στη Ρωσία. Δεν είναι η μοναδική αμερικανική υπερπαραγωγή που ακυρώνει τη διανομή της στη Ρωσία. Οι αιθουσάρχες, που τα προηγούμενα χρόνια εξασφάλιζαν το 70% των εισπράξεών τους με δυτικές παραγωγές, κάνουν λόγο για απώλειες εσόδων έως 70%. Εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί μέχρι τον Μάιο, πολλοί θα αναγκαστούν να βάλουν «λουκέτο».
Ρόμαν Γκοντσαρένκο
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου