Μια σειρά από έργα και παρεμβάσεις προωθούνται ή βρίσκονται σε εξέλιξη στο Άγιον Όρος για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της μοναστικής πολιτείας, την προστασία του περιβάλλοντος και την αποκατάσταση πτερύγων και κελιών στα μοναστήρια που υφίστανται τη φυσική φθορά του χρόνου.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα εγκρίθηκε η μελέτη για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη χερσόνησο του Άθω καθώς εδώ και χρόνια η παραγωγή ενέργειας στην περιοχή βασίζεται στη λειτουργία γεννητριών, που καταναλώνουν πετρέλαιο και στην εκτεταμένη χρήση καυσόξυλων. Παράλληλα, γίνεται η προμελέτη για την κατασκευή βιολογικών καθαρισμών σε όλα τα μοναστήρια ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη αποκαταστάσεις πτερύγων ή κελιών σε κτίρια μοναστηριών που φιλοξενούν μοναχούς και προσκυνητές.
«Συχνά γίνονται αποκαταστάσεις σε κτίρια στο Άγιον Όρος. Υπάρχει ένα μεγάλο πρόγραμμα εδώ και χρόνια για τον σκοπό αυτό. Γενικότερα όμως η ζωή έχει αλλάξει, βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και είναι απαραίτητο να γίνουν ορισμένα έργα όπως τα φωτοβολταϊκά και οι βιολογικοί καθαρισμοί», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Κέντρου Διαφύλαξης Αγειορειτικής Κληρονομιάς (ΚΕΔΑΚ), πολιτικός μηχανικός και αναστηλωτής, Ηλίας Περτζινίδης.
Παρεμβάσεις με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον
Ο κ. Περτζινίδης εξηγεί ότι οποιαδήποτε παρέμβαση γίνεται με την απαιτούμενη προσοχή και ύστερα από μεγάλη μελέτη, φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περίπτωση των φωτοβολταϊκών, για τα οποία υπήρξε πολύ μεγάλη ζύμωση, έγκριση της μελέτης μετά δύο χρόνια και τήρηση των προδιαγραφών του ΚΕΔΑΚ για τη χωροθέτησή τους. «Μια απ' αυτές τις προδιαγραφές είναι και να μην υπάρχει οπτική επαφή από το μοναστήρι προς τα φωτοβολταϊκά που το τροφοδοτούν με ενέργεια. Όλα αυτά ελήφθησαν υπόψη, βρέθηκαν οι κατάλληλες θέσεις για την εγκατάστασή τους, εγκρίθηκαν οι κατάλληλες θέσεις από το Δ.Σ. του ΚΕΔΑΚ και προχωρήσαμε στην οριστική επιστημονική μελέτη για να γίνουν οι εγκαταστάσεις» προσθέτει.
Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τους βιολογικούς καθαρισμούς υπογραμμίζει ότι «δεν θα ενοχλήσουν καθόλου το φυσικό περιβάλλον καθώς είναι έργα που μπορούν να γίνουν με τέτοιο τρόπο ώστε η οπτική όχληση να είναι ελάχιστη και κανείς να μην καταλαβαίνει ότι υπάρχει βιολογικός εκεί». Από την άλλη πλευρά, τα οφέλη από την εγκατάστασή τους είναι πολύ μεγάλα καθώς θα λυθεί το μεγάλο πρόβλημα των βόθρων που υπάρχουν στο σύνολο σχεδόν των μοναστηριών και θα αποφευχθεί η μόλυνση του περιβάλλοντος και του υδροφόρου ορίζοντα συγκεκριμένα.
Ενίσχυση της στατικότητας των παλαιών μνημειακών κτιρίων
Αναφερόμενος στις αποκαταστάσεις των παλαιών μνημειακών κτιρίων, διευκρινίζει ότι γίνονται στατικές ενισχύσεις των κτιρίων που είναι κατασκευασμένα από λίθους και ξύλα. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της φθοράς του ξύλου, τοποθετούνται μεταλλικοί ελκυστήρες από ανοξείδωτο χάλυβα που διαπερνούν τη λιθοδομή ενώ οι παρεμβάσεις αυτές δεν αλλάζουν την όψη των κτισμάτων. Αυτή τη στιγμή γίνται αποκατάσταση πτέρυγας στη Μονή Ιβήρων και αναμένεται να ξεκινήσουν εργασίες και σε μια πτέρυγα της Μονής Βατοπεδίου.
Στο μεταξύ, ο διευθυντής του ΚΕΔΑΚ διαβεβαιώνει ότι τα κτίρια που έχουν αποκατασταθεί τα τελευταία 20 χρόνια δεν θα έχουν κανένα προβλημα να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενες σεισμικές δονήσεις και δεν θα κινδυνεύουν από κατάρρευση. Παράλληλα, γνωστοποιεί ότι έχουν γίνει και αντιπλημμυρικά έργα σε διάφορα σημεία του Αγίου Όρους, ενώ αναμένεται να ξεκινήσει και ένα μεγάλο έργο για τη διευθέτηση του μεγάλου χειμάρρου που ξεκινάει από τον Άθωνα και κατεβαίνει δίπλα από τη Μονή Αγίου Παύλου. Σχετικά με τις καταστροφές που σημειώθηκαν το προηγούμενο χρονικό διάστημα στον δρόμο Δάφνης- Καρυών, αναφέρει ότι έχει γίνει η μελέτη και ο δρόμος θα αποκατασταθεί άμεσα.
Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τη μοναστική πολιτεία
Ο κ. Περτζινίδης χαρακτηρίζει το 'Αγιον Όρος ως ένα μοναδικό μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, για το οποίο σχολιάζει ότι εδώ και δέκα αιώνες διατηρεί τη μοναστική χρήση και λειτουργία των μνημειακών κτιρίων του. Υπογραμμίζει, παράλληλα, ότι το ενδιαφέρον του κόσμου να επισκεφθεί τη Χερσόνησο του 'Αθω είναι πολύ μεγάλο, και εκδηλώνεται όχι μόνο από Χριστιανούς. Τονίζει, τέλος, το ενδιαφέρον του ΚΕΔΑΚ για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την υλοποίηση εκδόσεων που θα φέρουν το ευρύ κοινό πιο κοντά στη μοναστική πολιτεία, ιδιαίτερα τις γυναίκες που, όπως επισημαίνει, έχουν την ατυχία να μην μπορούν να το επισκεφθούν.
Π. Γιούλτση
* Τη φωτογραφία παραχώρησε το ΚΕΔΑΚ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από το έργο «Αποκατάστασης του πύργου του παλαιού αρσανά της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου»
