1. Τι επιτρέπεται σε αιγιαλούς και παραλίες; Σε γενικές γραμμές η νομοθεσία επιτρέπει την παραχώρηση της «απλής» χρήσης τους: αυτή περιλαμβάνει τα γνωστά ομπρελοκαθίσματα, πλωτές εξέδρες για θαλάσσια σπορ (με εγκαταστάσεις 15 τ.μ. στην παραλία), φουσκωτές «παιδικές χαρές», καντίνες με τραπεζοκαθίσματα (έως 15 τ.μ.). Πάντως, ορίζεται ρητά ότι η παραχώρηση (που γίνεται έναντι τιμήματος) δεν πρέπει να επηρεάζει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους. Η παραχώρηση πραγματοποιείται είτε από τον δήμο μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού ή απευθείας από το υπουργείο Οικονομικών (Κτηματική Υπηρεσία) για ορισμένες ακτές και για όσες δεν μισθώσουν οι δήμοι μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. 2. Με ποιους όρους επιτρέπεται φέτος (2021) να τοποθετούνται ομπρέλες και ξαπλώστρες;
Από το 2020, η παραχώρηση δεν μπορεί να ξεπερνά το 50% μιας παραλίας και σε έκταση τα 500 τ.μ. Oμως, ο χώρος που παραχωρείται σε έναν ιδιώτη δεν μπορεί να καλύπτεται ολόκληρος, αλλά κατά 60% «με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και να διατηρείται ελεύθερη ζώνη από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον πέντε μέτρων» (κανόνας που δεν τηρείται πουθενά, αφού οι ξαπλώστρες φθάνουν παντού στο κύμα). Αν υπάρχουν διαδοχικές μισθώσεις, πρέπει να υπάρχει απόσταση ανάμεσά τους 100 μ.
3. Τι διαφορετικό ισχύει λόγω κορωνοϊού; ΓΙΑ ΤΟ 2021
Η μία ομπρέλα από την άλλη πρέπει να απέχει κατ’ ελάχιστον 3,8 μ. (αντί 4 μ. πέρυσι), με δύο ξαπλώστρες ή καρέκλες ανά ομπρέλα (εξαιρούνται οι οικογένειες). Η ελάχιστη απόσταση των ξαπλωστρών που βρίσκονται κάτω από διαφορετικές ομπρέλες ορίζεται το 1,5 μέτρο. Στις παραλίες που έχουν ελεγχόμενη είσοδο (πλαζ) ορίζεται ανώτατος αριθμός 80 ατόμων ανά ένα στρέμμα. Oσον αφορά τη λειτουργία τους, οι εργαζόμενοι πρέπει να φορούν μάσκες και να κάνουν self test δύο φορές την εβδομάδα, ενώ οι ξαπλώστρες (και οι κατάλογοι, αν υπάρχουν) να καθαρίζονται με αντισηπτικό πριν από την εναλλαγή πελατών. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα αποφυγής του συνωστισμού. Εκεί όπου υπάρχει μπαρ, προβλέπεται η τοποθέτηση δύο σκαμπό μαζί κάθε 1,5 μ.
4. Τι ισχύει για τις παραλίες μπροστά σε τουριστικές επιχειρήσεις;
Εκτός από ξενοδοχεία, κάμπινγκ και κέντρα αναψυχής, το δικαίωμα να μισθώσουν απευθείας τον αιγιαλό που βρίσκεται μπροστά από τις εγκαταστάσεις τους αποκτούν μόνο για φέτος και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια «για λόγους αμιγώς οικονομικής ενίσχυσης των επιχειρήσεων αυτών» (ν.4787/21). Υπενθυμίζεται ότι από το 2019 (ν.4607) επετράπη όσοι έχουν δικαίωμα να προχωρούν σε απευθείας μισθώσεις (δηλαδή χωρίς δημοπρασία, όπως ισχύει για τους υπόλοιπους) να μπορούν να καταλαμβάνουν το σύνολο του εν λόγω αιγιαλού, χωρίς να αφήνουν ελεύθερο κομμάτι.
Η διάρκεια της απευθείας μίσθωσης επεκτάθηκε φέτος (2021) από τα δύο στα τρία χρόνια, επομένως οι όποιες δυσάρεστες για τους λουόμενους καταστάσεις δεν θα περιοριστούν εύκολα.
5. Τι μπορεί να κάνει ο πολίτης όταν ένα ξενοδοχείο ή ένα κάμπινγκ παρεμποδίζει την πρόσβασή του στην παραλία;
Οι καταγγελίες… στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν επαρκούν. Χρειάζονται έγγραφες και επώνυμες καταγγελίες στην αστυνομία και τον δήμο, προκειμένου να αλλάξουν οι κακές πρακτικές.
Καλό είναι ο πολίτης να γνωρίζει τα δικαιώματά του: εφόσον δεν υπάρχει άλλη ελεύθερη πρόσβαση (ο 1337/83, ο οποίος εξακολουθεί να ισχύει, ορίζει ότι απαγορεύονται οι περιφράξεις σε απόσταση 500 μέτρων από την ακτή, που παρεμποδίζουν την πρόσβαση σε αυτή), η επιχείρηση είναι υποχρεωμένη είτε να δημιουργήσει μία ή να επιτρέψει τη διέλευση πολιτών προς την παραλία για μπάνιο. Ωστόσο, μπορεί να μην επιτρέψει την κίνηση οχημάτων (αν ο δρόμος είναι ιδιωτικός) ή τη στάθμευση μέσα στους χώρους της.
6. Πώς μπορεί ο πολίτης να ελέγξει αν ένας μισθωτής παραλίας είναι νόμιμος;
Από πέρυσι (2020), όσοι μισθώνουν παραλίες για ομπρελοκαθίσματα θα πρέπει να τοποθετούν σε εμφανές σημείο πινακίδα στην οποία να αναγράφεται καθαρά η έκταση που έχει μισθωθεί, σχεδιάγραμμα και φωτογραφία (ν.4607/19, άρθρο 31, παράγραφος 9) «ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτή η ενδεχόμενη παραβίαση των ορίων της παραχώρησης αλλά και οι αρμόδιες υπηρεσίες στις οποίες ο χρήστης του αιγιαλού μπορεί να καταγγείλει τις παραβάσεις». Επιπλέον, ο δήμος θα πρέπει να έχει σε κάθε παραλία μια πινακίδα «με το σχέδιο του αιγιαλού επί του οποίου θα επισημαίνονται όλες οι παραχωρήσεις στον συγκεκριμένο αιγιαλό». Η περυσινή εμπειρία, πάντως, δείχνει ότι η πρόβλεψη αυτή του νόμου ελάχιστα εφαρμόστηκε, καθώς ούτε οι δήμοι ούτε οι κτηματικές υπηρεσίες το επεδίωξαν.7. Σε ποιον πρέπει να απευθυνθεί ο πολίτης, αν υπάρχει πρόβλημα;
Γενικώς, για την ξηρά στην αστυνομία και για τη θάλασσα και τις ζώνες λιμένα στο λιμενικό. Καταγγελίες για υπέρβαση μισθώσεων πρέπει να γίνονται στην αστυνομία, στον δήμο και στην Κτηματική Υπηρεσία (θεωρητικά οι δύο πρώτοι πρέπει να ενημερώνουν την τελευταία).
8. Υπάρχουν ειδικοί περιορισμοί στις προστατευόμενες περιοχές;
Για να επιτραπεί η μίσθωση μιας ακτής σε περιοχή Natura, ο δρόμος που οδηγεί στην παραλία θα πρέπει να είναι νόμιμος. Στις παραλίες αυτές επιτρέπεται να εκμισθώνεται μόνο το 30%, ενώ απαγορεύεται αυστηρά κάθε επέμβαση (λ.χ. ισοπέδωση, διάνοιξη δρόμου, στάθμευση) σε αμμοθίνες ή οποιαδήποτε άλλη επέμβαση στον παράκτιο οικότοπο. Σε συγκεκριμένες περιοχές η μίσθωση απαγορεύεται εντελώς: στους μικρούς παράκτιους νησιωτικούς υγρότοπους, σε όλο το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Βορείων Σποράδων, σε τμήμα του Κυπαρισσιακού κόλπου (από Νέα έως ρέμα Μπραζέρη) και σε άλλες περιοχές. Επίσης σε κάποιες ακτές απαγορεύεται η μίσθωση, καθώς βρίσκονται σε αρχαιολογικό χώρο. Ολες οι παραλίες αναγράφονται στα παραρτήματα της απόφασης του 2020 (ΦΕΚ 1864Β/20).
9. Τι γίνεται με τις παράνομες κατασκευές στους αιγιαλούς;
Με τον ν. 4782/21 τα υπουργεία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ανέστειλαν μέχρι τον Οκτώβριο την εκτέλεση όλων των τελεσίδικων πρωτοκόλλων κατεδάφισης στον αιγιαλό, με την επίκληση… του κορωνοϊού. Πέρυσι επέκτειναν τις κατηγορίες των παρανομιών που μπορεί να νομιμοποιηθούν, ενώ φέτος επέκτειναν την προθεσμία. Γενικώς, η πολιτεία δεν δείχνει να έχει ιδιαίτερη αντίρρηση στην καταστροφή των αιγιαλών, αρκεί να πραγματοποιείται από μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
Γιώργος Λιάλιος 24.05.2021
https://www.kathimerini.gr
Ο παλαιός αιγιαλός και η παλαιά όχθη ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και καταγράφονται ως δημόσια κτήματα.
Παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού – παραλίας
εκτακτες ρυθμίσεις αποκλειστικά για το έτος 2022, λόγω πανδημίας
Μέχρι τις 31.10.2022, στα όμορα προς τον αιγιαλό και την παραλία, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή πλεύσιμο ποταμό, ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα της υποπερ. γγ’ της περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α’ 155), τα οποία λειτουργούν νόμιμα, μπορεί να παραχωρείται με αντάλλαγμα η απλή χρήση αιγιαλού, παραλίας, όχθης ή παρόχθιας ζώνης, χωρίς δημοπρασία, τηρουμένων των περιορισμών και προϋποθέσεων των παρ. 3, 4, 5 περ. α’, 6, 7, 8, 9, 10, 11 και 12 του άρθρου 13 του ν. 2971/2001 (Α’ 285). (παρ. 1 άρθρου 75 Ν. 4916/22) (περίπτ. στ’ άρθρο 17 ΚΥΑ 47458 ΕΞ 2020/15.05.2020 (ΦΕΚ 1864/15.05.2020 τεύχος Β’), όπως αντικαταστάθηκε από την ΚΥΑ 49552 ΕΞ 2022/12.04.2022 (ΦΕΚ 1952/19.04.2022 τεύχος Β‘)
Οι Δήμοι στη χωρική τους αρμοδιότητα, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τόσο τις απευθείας μισθώσεις έκτασης αιγιαλού και παραλίας, όσο και τις μισθώσεις μέσω δημοπρασιών έως την 29/07/2022. Από 01/08/2022 έως 31/08/2022 οι μισθώσεις παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας θα διενεργούνται αποκλειστικά από τις αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες. Οι Δήμοι οφείλουν να αποστείλουν όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις, για τις οποίες δεν έχει συνταχθεί σύμβαση παραχώρησης μέχρι 29/07/2022 από αυτούς, στις αρμόδιες κατά χώρο Κτηματικές Υπηρεσίες έως τις 05/08/2022. (περίπτ. α’ άρθρο 17 ΚΥΑ 47458 ΕΞ 2020/15.05.2020 (ΦΕΚ 1864/15.05.2020 τεύχος Β’), όπως αντικαταστάθηκε από την ΚΥΑ 49552 ΕΞ 2022/12.04.2022 (ΦΕΚ 1952/19.04.2022 τεύχος Β‘)
Εξαιρετικά για το έτος 2022 το αντάλλαγμα για τις παραχωρήσεις των άρθρων 13 και 13Α του ν. 2971/2001, όπως αυτό ρυθμίζεται στην παρ. 7 του άρθρου 15 του ιδίου νόμου, αποδίδεται κατά εβδομήντα τοις εκατό (70%) στον οικείο Ο.Τ.Α. και κατά τριάντα τοις εκατό (30%) στο Δημόσιο. (παρ. 2 άρθρου 75 Ν. 4916/22) (περίπτ. ζ’ άρθρο 17 ΚΥΑ 47458 ΕΞ 2020/15.05.2020 (ΦΕΚ 1864/15.05.2020 τεύχος Β’), όπως αντικαταστάθηκε από την ΚΥΑ 49552 ΕΞ 2022/12.04.2022 (ΦΕΚ 1952/19.04.2022 τεύχος Β‘)
Για το έτος 2022 το ύψος του καταβαλλόμενου ανταλλάγματος καθορίζεται σε ποσοστό εξήντα πέντε τοις εκατό (65%) του υπολογισθέντος ανταλλάγματος, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 7 της υπό στοιχεία 47458ΕΞ2020/15.5.2020 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών (Β’ 1864). Εξαιρετικά για το έτος 2022, το ύψος του ανταλλάγματος για τους Δήμους: α) Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας και
Ειδικά για το έτος 2022, στην περίπτωση κατά την οποία, είτε οι ίδιοι οι Δήμοι είτε οι υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρείες τους, του άρθρου 266 του ν. 3463/2006 (Α’ 11), στις οποίες έχουν μεταβιβάσει το εν λόγω δικαίωμα παραχώρησης, χρησιμοποιούν τους παραχωρηθέντες κοινόχρηστους χώρους, το αντάλλαγμα υπέρ του Δημοσίου ορίζεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10 %) επί των ακαθάριστων εσόδων από την άσκηση των δραστηριοτήτων του σκοπού της παραχώρησης, όπως αυτά προκύπτουν από τους ισολογισμούς τους και απαγορεύεται η καταβολή οιουδήποτε ανταλλάγματος προς τους Δήμους. (περίπτ. η’ άρθρο 17 ΚΥΑ 47458 ΕΞ 2020/15.05.2020 (ΦΕΚ 1864/15.05.2020 τεύχος Β’), όπως αντικαταστάθηκε από την ΚΥΑ 49552 ΕΞ 2022/12.04.2022 (ΦΕΚ 1952/19.04.2022 τεύχος Β‘)
Παράταση της προθεσµίας υποβολής αίτησης για αδειοδότηση παραχώρησης χρήσης υφισταµένων άνευ αδείας ή καθ’ υπέρβαση αυτής κατασκευών
Έργα των άρθρων 12, 12Α και των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 14 που έχουν κατασκευαστεί μέχρι τις 28.7.2011 στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού χωρίς να υφίσταται απόφαση παραχώρησης της χρήσης, ανεξαρτήτως της έκδοσης πρωτοκόλλου κατεδάφισης μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, μπορούν να λάβουν παραχώρηση χρήσης με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Οικονομικών, εκτός από εκείνα που προβλέπονται στο άρθρο 86 του ν. 4504/2017, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου προς την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, η οποία υποβάλλεται έως τις 23.4.2024. Στη ρύθμιση του προηγούμενου εδαφίου περιλαμβάνονται ξενοδοχειακές μονάδες, που έχουν κατασκευαστεί από το Δημόσιο, τον Ε.Ο.Τ. ή για λογαριασμό του ή των οποίων το Δημόσιο ή ο Ε.Ο.Τ. είχαν τη διαχείριση ή έργα που είναι ουσιωδώς απαραίτητα για τη λειτουργία των εν λόγω ξενοδοχειακών μονάδων του Ε.Ο.Τ. Επίσης, υπάγονται και οι αυθαίρετες κατασκευές που εξυπηρετούν τη λειτουργία των μονάδων υδατοκαλλιέργειας, για τις οποίες έχει γίνει υπαγωγή στις διατάξεις είτε του άρθρου 121 του ν. 4495/2017 είτε της περ. α’ της παρ. 19 του άρθρου 23 του ν. 4178/2013 (Α’ 174). Η ρύθμιση του πρώτου εδαφίου της παρούσας δεν εφαρμόζεται για κατοικίες κάθε είδους, καταστήματα κάθε είδους, συμπεριλαμβανόμενων εμπορικών και υγειονομικού ενδιαφέροντος, με τα παραρτήματα και προσαρτήματά τους, κάμπινγκ, τουριστικά καταλύματα γενικά και ξενοδοχειακές μονάδες, εκτός των αναφερομένων στο προηγούμενο εδάφιο, καθώς και για τους τουριστικούς λιμένες του ν. 2160/1993. Για την αδειοδότηση ακολουθείται η διαδικασία των παρ. 6 επ. του άρθρου 14, με εξαίρεση την εγγυητική επιστολή της περ. στ’, επιπλέον δε, υποβάλλονται από τον αιτούντα οπωσδήποτε φωτογραφίες και χάρτης της ευρύτερης περιοχής με την ακριβή θέση του έργου και δημόσια έγγραφα και αεροφωτογραφίες συνοδευόμενες από υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού, από τα οποία να προκύπτει ο χρόνος κατασκευής και η έκταση των προς παραχώρηση της χρήσης ή εξαίρεση από την κατεδάφιση έργων, καθώς και κάθε άλλο πρόσφορο αποδεικτικό μέσο, ρητώς εξαιρουμένων των μαρτύρων και του όρκου. (
περίπτ. α’ παρ. 1 άρθρου 14Α Ν. 2971/2001, όπως τροποποιήθηκε από την
παρ. 1 άρθρου 76 Ν. 4916/22)
Η αποκλειστική προθεσμία της παραγράφου 1, καθώς και η αναστολή των μέτρων της περίπτωσης β’, αναστέλλουν την παραγραφή των απαιτήσεων και δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και την παραγραφή των ποινικών αδικημάτων που σχετίζονται με την κατασκευή και χρήση των έργων και εγκαταστάσεων του παρόντος και την αναγκαστική είσπραξη των επιβληθέντων προστίμων και αποζημιώσεων. Κατά τη διάρκεια της ανωτέρω αποκλειστικής προθεσμίας και κατά το διάστημα που εκκρεμεί η απόφαση επί της υποβληθείσας αίτησης για παραχώρηση της χρήσης, αναστέλλεται η πρόοδος των ποινικών διαδικασιών που σχετίζονται με την κατασκευή και χρήση των έργων και εγκαταστάσεων του παρόντος. Αν απορριφθεί για οποιονδήποτε λόγο η αίτηση παραχώρησης της χρήσης, τότε λαμβάνονται και εκτελούνται όλα τα μέτρα, η έκδοση των οποίων είχε ανασταλεί. (περίπτ. γ’ παρ. 2 άρθρου 14Α του Ν. 2971/2001, όπως τροποποιήθηκε από την παρ. 2 άρθρου 76 Ν. 4916/22)
https://e-postirixis.gr/blog/law_explanation/
