Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
Άρθρο 1
Παραχώρηση δικαιώματος απλής χρήσης
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 ν. 2971/2001 (285 Α΄), όπως ισχύει, καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2971/2001 (285 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4607/2019 (65 Α΄) γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ή του κατά νόμο εξουσιοδοτημένου οργάνου, έναντι ανταλλάγματος, με τη διαδικασία που προβλέπεται από τις ως άνω διατάξεις και την παρούσα απόφαση.
Η εν λόγω παραχώρηση γίνεται υπό το πρίσμα της προστασίας των ακτών, και του οικοσυστήματος των παράκτιων ζωνών, με την προϋπόθεση ότι διασφαλίζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπό παραχώρηση συγκεκριμένου τμήματος του αιγιαλού, παραλίας και δεν παραβλάπτεται η κατά προορισμό χρήση του ως κοινόχρηστου αγαθού.4
Ειδικά για τις παραλίες και τις παρόχθιες ζώνες, το δικαίωμα απλής χρήσης παραχωρείται εφόσον έχει συντελεσθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 2971/2001
απαλλοτρίωση ή έχουν αυτές αποκτήσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους με άλλο τρόπο.
Ειδικότερα η παραχώρηση της απλής χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας, που περιλαμβάνονται στον πίνακα του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 1 «Πίνακας θέσεων
ηλεκτρονικών δημοπρασιών, διενεργούμενες αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών» της παρούσας γίνεται αποκλειστικά μέσω της διαδικασίας των
ηλεκτρονικών δημοπρασιών, που διενεργείται από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. Η διαδικασία δημοπρασίας, οι γενικοί όροι και προϋποθέσεις της και κάθε
αναγκαία λεπτομέρεια ρυθμίζονται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις
διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4607/ 2019.
Άρθρο 2
Σκοπός παραχώρησης
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών, γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών και την λειτουργία αυτοκινούμενου
ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, με την διαδικασία και τους όρους του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει και της παρούσας.
Η άσκηση άλλων δραστηριοτήτων, που δεν προβλέπονται από τις ως άνω διατάξεις, επιφέρει τις κυρώσεις του άρθρου 15 της παρούσας, καθώς και τη λήψη όλων των προβλεπομένων από την κείμενη νομοθεσία μέτρων προστασίας των κοινοχρήστων χώρων
αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης των μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών.5
Άρθρο 3
Δικαιούχοι Παραχώρησης δικαιώματος απλής χρήσης
Δικαιούχοι του παραχωρούμενου δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας,
όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών
και πλεύσιμων ποταμών είναι:
Α) Οι Δήμοι, στην χωρική αρμοδιότητα των οποίων βρίσκονται οι εν λόγω κοινόχρηστοι
χώροι, με δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, έναντι ανταλλάγματος και με τους όρους και
τις προϋποθέσεις της παρούσας, σε : 1. Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρίες του
άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), εφόσον περιλαμβάνεται στους σκοπούς της για ιδία
χρήση και χωρίς δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, 2. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα,
οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές
αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες), 3. Ναυταθλητικά σωματεία
αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον προβλέπεται από το
καταστατικό τους η άσκηση δραστηριοτήτων, που είναι συναφείς με την εξυπηρέτηση των
λουομένων και την αναψυχή του κοινού και 4. Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως
ισχύει.
Β) Οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι αποκλειστικά αρμόδιες για την παραχώρηση απλής
χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας, που περιλαμβάνονται στον πίνακα
του Παραρτήματος 1 «Πίνακας θέσεων ηλεκτρονικών δημοπρασιών, διενεργούμενες
αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών» της παρούσας, η
οποία γίνεται έναντι ανταλλάγματος, αποκλειστικά μέσω της διαδικασίας των ηλεκτρονικών
δημοπρασιών, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Μετά την λήξη του 1ου τετραμήνου (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος και Απρίλιος)
εκάστου έτους, σύμφωνα με το άρθρο 6 της παρούσας οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι
αποκλειστικά αρμόδιες για παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων
λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, έναντι ανταλλάγματος και με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της παρούσας, σε : 1. Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρίες του άρθρου6
266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), εφόσον περιλαμβάνεται στους σκοπούς της για ιδία χρήση και
χωρίς δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, 2. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες), 3. Ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη
Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό τους η άσκηση δραστηριοτήτων, που είναι συναφείς με την εξυπηρέτηση των λουομένων και την
αναψυχή του κοινού και 4. Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως ισχύει.
Οι ως άνω επιχειρήσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να διαθέτουν: α) φορολογική ενημερότητα τελευταίου τριανταήμερου (30 ημέρες), β) άδεια λειτουργίας /γνωστοποίηση λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, κατά περίπτωση, γ) έναρξη
δραστηριότητας στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. επιχείρησης υπαγόμενης στις επιτρεπτές από τις διατάξεις
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως κάθε φορά ισχύει, χρήσεις, προκειμένου να του
επιτραπεί η παραχώρηση των χώρων του άρθρου 1 της παρούσας και δ) πιστοποιητικό περί
μη οφειλής στον οικείο δήμο. Τα παραπάνω υποβαλλόμενα δικαιολογητικά επισυνάπτονται
στην σύμβαση παραχώρησης.
, Άρθρο 4
Τρόπος και Είδος σύμβασης παραχώρησης απλής χρήσης
Κάθε παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης,
υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών,
διενεργείται απευθείας ή με δημοπρασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει και την παρούσα απόφαση.
Συγκεκριμένα:
1. Παραχώρηση απλής χρήσης κατόπιν διενέργειας πλειοδοτικής δημοπρασίας (μη όμοροι).
Στην περίπτωση που η δημοπρασία διενεργείται μέσω των Δήμων, εντός των χρονικών διαστημάτων που προβλέπονται στην παρούσα, εφαρμόζονται οι περί δημοπρασιών
διατάξεις του π.δ. 270/1981(77 Α΄), καθώς και οι διατάξεις της παρούσας για τα λοιπά θέματα.7
Για τις περιπτώσεις που η δημοπρασία διενεργείται μέσω των Κτηματικών Υπηρεσιών
ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στην απόφαση της παραγράφου 2α του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Ως τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας ορίζεται το αντάλλαγμα, που αναφέρεται
στο άρθρο 16 Α του ν. 2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου
37 του ν. 4607/2019 ή με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019
Σε περίπτωση επανάληψης της δημοπρασίας λόγω έκπτωσης του πλειοδότη, η τιμή
εκκίνησης δεν μπορεί να είναι μικρότερη του πενήντα τοις εκατό (50%) του ανταλλάγματος
που κατακυρώθηκε στην αρχική δημοπρασία και πάντως όχι μικρότερη του ανταλλάγματος των
διατάξεων του άρθρου 16Α, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν.
4607/2019 ή των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019, ο δε αρχικός
υπερθεματιστής, ο/η σύζυγος αυτού και οι συγγενείς του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και
του δεύτερου βαθμού, καθώς και οι εταιρείες στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι παραπάνω,
αποκλείονται από τη δημοπρασία. Ο σχετικός έλεγχος γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο.
Η διάρκεια της διά δημοπρασίας παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει την διάρκεια
ισχύος της παρούσας απόφασης.
2. Απευθείας παραχώρηση απλής χρήσης.
Δικαιούμενοι την παραχώρηση απλής χρήσης χωρίς δημοπρασία, είτε αυτή διενεργείται
μέσω του Δήμου είτε μέσω των Κτηματικών Υπηρεσιών, είναι:
Α. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις
(camping), κέντρα αναψυχής, ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική
Γραμματεία Αθλητισμού, καθώς και επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον είναι
όμοροι του αιγιαλού, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 13 του ν.
2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Στους έχοντες το ως άνω δικαίωμα να αιτηθούν την παραχώρηση απευθείας, ως όμοροι
η δυνατότητα αυτή παρέχεται κατά προτεραιότητα έναντι οποιουδήποτε άλλου, κατά τα
οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία και στην παρούσα.
Β. Οι δημοτικές επιχειρήσεις του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), μετά την
ολοκλήρωση των μισθώσεων λόγω ομορότητας.8
Ο χώρος που δύναται να παραχωρηθεί θα οριοθετείται από τις δύο νοητές γραμμές που
άγονται από τα όρια της επιχείρησης και βαίνουν κάθετα στην ακτογραμμή. Οι άλλες δύο
πλευρές οριοθετούνται από την γραμμή αιγιαλού ή παραλίας (κοινόχρηστη) και την παράλληλη
των πέντε (5) μέτρων από την ακτογραμμή.
Η διάρκεια της απευθείας παραχώρησης σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει
την διάρκεια ισχύος της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 5
Παραχώρηση σε όμορους
Το δικαίωμα της απευθείας παραχώρησης παρέχεται με αντάλλαγμα χρήσης :
Στα όμορα προς τον αιγιαλό, παραλία, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή πλεύσιμο ποταμό κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, καθώς και σε επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, που δραστηριοποιούνται σε χώρο
όμορο του κοινοχρήστου και λειτουργούν νόμιμα, και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του
Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως ισχύει, για χρονικό διάστημα μέχρι την λήξη ισχύος της παρούσας απόφασης και για τους σκοπούς που αναφέρονται στο άρθρο 2.
Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρούσας, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη
τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εκατέρωθεν των ορίων της. Η έκταση της ελεύθερης ζώνης προσμετράται στο εμβαδόν παραχώρησης.
Αν μεταξύ των χώρων που ασκείται η δραστηριότητα της επιχείρησης και των κοινόχρηστων χώρων του πρώτου εδαφίου της παρούσας παρεμβάλλεται δημοτική οδός, η
ιδιότητα του όμορου διατηρείται.
Το ίδιο ισχύει και όταν μεταξύ της επιχείρησης και των ανωτέρω κοινοχρήστων χώρων
παρεμβάλλεται πλατεία.9
Αν μεταξύ των χώρων που ασκείται η δραστηριότητα της επιχείρησης και των
κοινόχρηστων χώρων μεσολαβεί ιδιωτικό ακίνητο ή ακίνητο που ανήκει στην ιδιωτική
περιουσία του Δημοσίου ή της εταιρείας με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.»,
της ανωτέρω παραχώρησης απαιτείται να προηγηθεί η απόκτηση εμπράγματου ή ενοχικού
δικαιώματος επί του ακινήτου αυτού και η επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και
επ’ αυτού, προκειμένου να αποκτηθεί η ιδιότητα του όμορου.
Στα όμορα προς τον αιγιαλό κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα και στις οργανωμένες
τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) επιτρέπεται η άσκηση επιχείρησης θαλασσίων μέσων
αναψυχής ή άλλης συναφούς επιχείρησης, ύστερα από την έκδοση της προς τούτο
απαιτούμενης ειδικής άδειας βάσει του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμό 20 όπως ισχύει.
Οι επιχειρήσεις της ως άνω περίπτωσης επιτρέπεται να συνάπτουν σύμβαση έργου με
τρίτο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που διαθέτει όλες τις νόμιμες άδειες και εγκρίσεις, που
προβλέπονται από το Γενικό Κανονισμό Λιμένα με αριθμ. 20 όπως ισχύει, με σκοπό την άσκηση επιχείρησης θαλασσίων μέσων αναψυχής ή άλλης συναφούς επιχείρησης.
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα να ασκείται σε σαφώς καθορισμένο τμήμα του παραχωρηθέντος
αιγιαλού, που δεν μπορεί να ξεπερνά το είκοσι τοις εκατό (20%) της συνολικής παραχώρησης,
με αντάλλαγμα, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το αναλογούν για τον συγκεκριμένο
παραχωρούμενο χώρο και καθορισθέν για την παραχώρηση αντάλλαγμα, και για χρονικό
διάστημα, το οποίο είναι ίσο ή μικρότερο με το χρόνο της παραχώρησης, σε κάθε δε
περίπτωση, δεν μπορεί να ξεπερνά τον υπόλοιπο χρόνο παραχώρησης.
Η ως άνω σύμβαση έργου κοινοποιείται στον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας υποβάλλεται για έλεγχο νομιμότητας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το
καταβαλλόμενο αντάλλαγμα είναι υψηλότερο από το αναλογούν για το συγκεκριμένο
παραχωρούμενο χώρο και καθορισθέν για την παραχώρηση η σύμβαση παραχώρησης
ανακαλείται και λαμβάνονται όλα τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέτρα για
την προστασία των κοινοχρήστων χώρων. Οι διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με
αριθ. 20, όπως ισχύει, εφαρμόζονται και στη συγκεκριμένη περίπτωση. Την ευθύνη για την
τήρηση των όρων της παραχώρησης φέρει ο παραχωρησιούχος, ευθυνόμενος πλήρως από
κοινού και εις ολόκληρον με τον εξ αυτού έλκοντα δικαιώματα.
Οι ως άνω περιπτώσεις δεν αποκλείουν την παραχώρηση απλής χρήσης σε τρίτο
επιχειρηματία, στην ίδια περιοχή, για την άσκηση επιχείρησης θαλάσσιων μέσων αναψυχής ή10
άλλης συναφούς επιχείρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθ.
20, όπως ισχύει.
Άρθρο 6
Χρόνος παραχώρησης - Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως
και λήγει στις 31.12.2022.
Είναι δυνατή η παραχώρηση απλής χρήσης για ένα ή περισσότερα έτη, με λήξη των
συμβάσεων παραχώρησης απλής χρήσης αποκλειστικά τις ημερομηνίες 31.12.2020,
31.12.2021 ή 31.12.2022.
Εντός του 1ου τετραμήνου (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος και Απρίλιος) εκάστου
έτους θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τόσο οι απευθείας όσο και οι κατόπιν δημοπρασίας
παραχωρήσεις απλής χρήσης από τους Δήμους.
Από την 1η Μαΐου εκάστου έτους οι παραχωρήσεις απλής χρήσης διενεργούνται
αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες. Οι Δήμοι οφείλουν να αποστείλουν όλες τις
εκκρεμείς αιτήσεις για τις οποίες δεν έχει συνταχθεί σύμβαση παραχώρησης από το Δήμο μέχρι
30 Απριλίου εκάστου έτους εντός των επόμενων 5 ημερών στις αρμόδιες κατά χώρο
Κτηματικές Υπηρεσίες.
Εντός του Ιουνίου εκάστου έτους οι Κτηματικές Υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν
ολοκληρώσει όλες τις αιτηθείσες παραχωρήσεις (συναφθεί όλες οι συμβάσεις παραχώρησης),
καθώς επίσης εντός της αιχμής της θερινής περιόδου ανά περιοχή να διενεργούνται αυτοψίες.
Της ρύθμισης της προηγουμένης παραγράφου εξαιρούνται όμορες επιχειρήσεις κύριων
ξενοδοχειακών καταλυμάτων, οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων (camping), κέντρων
αναψυχής, ναυταθλητικών σωματείων αναγνωρισμένων από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού,
καθώς και επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, των οποίων η αδειοδότηση ή έναρξη
της δραστηριότητάς τους ολοκληρώθηκε μετά την παραπάνω προθεσμία.
Άρθρο 7
Αντάλλαγμα
Το αντάλλαγμα της παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και11
πλεύσιμων ποταμών προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 Α του ν.
2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 4607/2019 ή
με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019
Απαγορεύεται ο καθορισμός ανταλλάγματος με βάση τα τεμάχια των ομπρελών και των καθισμάτων, όπως και ο συμψηφισμός του ανταλλάγματος με την οποιαδήποτε παροχή
υπηρεσιών από τον υπερού προς το Ελληνικό Δημόσιο.
Το αντάλλαγμα καθορίζεται από τους εξής:
1. Στις περιπτώσεις που η παραχώρηση απλής χρήσης διενεργείται από το Δήμο καθορίζεται από το αρμόδιο όργανο του Δήμου και εγκρίνεται από την οικεία Κτηματική Υπηρεσία.
2. Στις περιπτώσεις που η παραχώρηση απλής χρήσης διενεργείται από τις Κτηματική Υπηρεσία:
α. Για τις Κτηματικές Υπηρεσίες, που λειτουργούν σε επίπεδο Διεύθυνσης εισηγείται ο Προϊστάμενος του Τμήματος Β΄ και εγκρίνεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας.
β. Για τις Κτηματικές Υπηρεσίες που λειτουργούν σε επίπεδο τμήματος γίνεται εισήγηση και εγκρίνεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας.
Το ορισθέν αντάλλαγμα αποδίδεται κατά εξήντα τοις εκατό (60%) στον οικείο Ο.Τ.Α. και κατά σαράντα τοις εκατό (40%) στο Δημόσιο.
Το υπέρ του δημοσίου ποσοστό ανταλλάγματος ορίζεται ως εξής:
Στην περίπτωση κατά την οποία οι ίδιοι οι Δήμοι χρησιμοποιούν τους
παραχωρηθέντες κοινόχρηστους χώρους, το αντάλλαγμα υπέρ του Δημοσίου ορίζεται σε
ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί των ακαθαρίστων εσόδων από την άσκηση των
δραστηριοτήτων του άρθρου 2, όπως αυτά προκύπτουν από τους ισολογισμούς τους, οι
οποίοι κοινοποιούνται στις αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες εντός μηνός από την έγκριση
τους.
Σε περίπτωση που το εν λόγω δικαίωμα έχει μεταβιβαστεί, από τον Δήμο, σε υφιστάμενη δημοτική ανώνυμη εταιρεία του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄),
το υπέρ του δημοσίου αντάλλαγμα ορίζεται σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί των
ακαθαρίστων εσόδων που πραγματοποιεί η ίδια η δημοτική ανώνυμη εταιρεία από την άσκηση12
των δραστηριοτήτων του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης στους κοινόχρηστους χώρους και
απαγορεύεται η καταβολή οιουδήποτε ανταλλάγματος προς τον Δήμο. Η ως άνω δημοτική
ανώνυμη εταιρεία ο φ ε ί λ ε ι ν α κοινοποιεί τον ισολογισμό της στην οικείο Κτηματική
Υπηρεσία εντός μηνός από την έκδοσή του.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την παραπάνω υποχρέωση, η Κτηματική Υπηρεσία,
θέτει σε εφαρμογή τις διατάξεις του άρθρου 15 της παρούσας.
Η Κτηματική Υπηρεσία φροντίζει άμεσα για την σύνταξη των σχετικών Χρηματικών
Καταλόγων με τα υπέρ του δημοσίου ποσά του ανταλλάγματος και τον αποστέλλει για
βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ).
Για τις μονοετείς συμβάσεις το αντάλλαγμα χρήσης καταβάλλεται είτε στο σύνολό
του με την υπογραφή της σύμβασης είτε σε τρείς (3) ισόποσες δόσεις μετά από αίτημα
του ενδιαφερομένου, της πρώτης δόσης άμεσα καταβλητέας πριν την υπογραφή της
σύμβασης. Οι υπολειπόμενες δόσεις είναι μηνιαίες, αναγράφονται στη σύμβαση
παραχώρησης και αποστέλλονται για βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική
Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ) (παράδειγμα καταβλητέων δόσεων: Σύμβαση και 1η δόση 10-04-2020, 2η
δόση μέχρι 31-05-2020, 3η δόση μέχρι 30-06-2020) .
Για τις διετείς συμβάσεις το αντάλλαγμα χρήσης καταβάλλεται για το πρώτο έτος,
όπως αναφέρεται παραπάνω. Για το δεύτερο έτος είτε καταβάλλεται στο σύνολό του
μέχρι 31-3-2021 είτε, σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτημα του ενδιαφερομένου κατά
την σύναψη της σύμβασής του για καταβολή σε δόσεις, τα σχετικά ποσά αποστέλλονται
άμεσα για βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ), της πρώτης
δόσης καταβλητέας μέχρι 31-3-2021, ενώ οι υπολειπόμενες δόσεις είναι μηνιαίες
(παράδειγμα καταβλητέων δόσεων: 1η δόση μέχρι 31-03-2021, 2η δόση μέχρι 30-04-
2021, 3η δόση μέχρι 31-05-2021) .
Τα ως άνω χρονικά περιθώρια ισχύουν και για την καταβολή του οριζόμενου στην
σύμβαση παραχώρησης ανταλλάγματος χρήσης στους Δήμους, οι οποίοι και οφείλουν
στην περίπτωση καθυστερήσεων να ενημερώσουν άμεσα την οικεία Κτηματική Υπηρεσία.
Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής με ευθύνη του ενδιαφερομένου έστω και
μιας δόσης η σύμβαση παραχώρησης παύει να ισχύει και λαμβάνονται όλα τα προβλεπόμενα
από την κείμενη νομοθεσία μέτρα προστασίας (άρθρο 27 του ν.2971/ 2001, όπως
τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4607/2019).13
Άρθρο 8
Εξαιρούμενοι από την παραχώρηση χώροι
Εξαιρούνται από την παραχώρηση του άρθρου 1 οι κοινόχρηστοι χώροι :
α. Όταν η διαχείρισή τους ανήκει σε άλλους φορείς πλην του Υπουργείου Οικονομικών
(Λιμενικά Ταμεία, Οργανισμούς Λιμένων κ.λ.π., καθώς και χώροι για τους οποίους
υφίσταται σε ισχύ σύμβαση με την ΕΤΑΔ).
β. Όταν υφίστανται νόμιμες παραχωρήσεις σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία σε
επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται χύδην φορτία, σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές, ξενοδοχειακές,
μεταλλευτικές, λατομικές, αλιευτικές επιχειρήσεις και υδατοκαλλιέργειες, είτε βάσει ενοχικής
σχέσης αυτών με το Δημόσιο είτε βάσει μονομερούς πράξεως του Δημοσίου.
γ. Όταν επ’ αυτών υπάρχουν εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν σκοπούς Εθνικής Άμυνας και
Ασφάλειας ή έχει ανασταλεί ο κοινόχρηστος χαρακτήρας τους.
δ. Όταν έχουν εκτελεσθεί στους ανωτέρω κοινόχρηστους χώρους έργα άνευ αδείας του
ν.2971/2001 ή καθ’ υπέρβαση αυτής.
ε. Όταν οι γεωμορφολογικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν (π.χ. βραχώδεις – απόκρημνες
ακτές) ή τίθεται θέμα ασφάλειας και υγείας των λουομένων.
στ. Δεν παραχωρείται η χρήση χώρων αιγιαλού ή όχθης για ομπρέλες, ξαπλώστρες,
τραπεζοκαθίσματα και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος τους είναι μικρότερο των
πέντε (5) μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν τους είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150)
τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας
επιχείρησης, από τις προβλεπόμενες στην παράγραφο 4 του άρθρου 13 του ν. 2971/2001,
όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4607/ 2019, και μέχρι τη
λήξη τους.
Οι παραπάνω περιορισμοί ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις παραχωρήσεων απλής
χρήσης (απευθείας ή με δημοπρασία).
ζ. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 15 του ν. 2971/2001, όπως
τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4607/2019 ο Υπουργός
Οικονομικών μπορεί να εξαιρεί, με απόφασή του, από την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού14
ιδίως για λόγους επικινδυνότητας, δημόσιας ασφάλειας, προστασίας του περιβάλλοντος,
ιστορικής προστασίας, για λόγους κοινωνικούς και για λόγους μεγάλης τοπικής σημασίας,
ύστερα από τεκμηριωμένη γνωμοδότηση του οικείου Ο.Τ.Α. ή της αρμόδιας Κτηματικής
Υπηρεσίας. Οι εξαιρέσεις μπορούν ισχύουν για πέντε (5) έτη, μετά την πάροδο των οποίων
επανεξετάζονται όλες οι περιπτώσεις. Ο Υπουργός Οικονομικών μπορεί να τροποποιεί ανά έτος
την απόφασή του με την προσθήκη και νέων εξαιρέσεων. Για όσους από τους εξαιρούμενους
αιγιαλούς της παρούσας παραγράφου υφίστανται ενεργές συμβάσεις παραχώρησης κατά το
χρόνο έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης του προηγουμένου εδαφίου, η εξαίρεση αρχίζει από
τη λήξη της παραχώρησης.
Άρθρο 9
Παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών που τελούν υπό καθεστώς ειδικής προστασίας
α) Για τις περιοχές που τελούν υπό καθεστώς προστασίας του Υπ. Πολιτισμού και
Αθλητισμού όπως αυτές περιγράφονται στην απόφαση αριθμ.
ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020 ισχύουν τα
αναφερόμενα σε αυτή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2). Σε κάθε άλλη περίπτωση ισχύει η παρ. 11 του
άρθρου 13 του ν. 2971/01, όπως ισχύει, σύμφωνα με την οποία για την παραχώρηση της
απλής χρήσης χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου,
πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου
ποταμού, που περιβάλλουν ή εντός των οποίων βρίσκονται αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και
ιστορικοί τόποι, απαραίτητη προϋπόθεση η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων
υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
β) Για τους χώρους αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου,
πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου
ποταμού, που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το
τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι
διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την
ανάκληση της παραχώρησης.
Για τις περιοχές που τελούν υπό καθεστώς προστασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος
και Ενέργειας ισχύει το υπ’ αριθ. πρωτ. οικ.22063/747/3.5.2017 έγγραφο ΥΠΕΝ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
3). Σε κάθε άλλη περίπτωση όταν στην παραχωρούμενη έκταση περιλαμβάνονται15
προστατευόμενες περιοχές, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και
Ενέργειας.
Ο έλεγχος της τήρησης των όρων που έχουν τεθεί με τις ανωτέρω αποφάσεις
(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 2 και 3) να γίνεται από τις κατά τόπους και καθ’ ύλην αρμόδιες Υπηρεσίες και
σε περίπτωση που διαπιστώσουν υποβάθμιση του περιβάλλοντος από την άσκηση της
δραστηριότητας να ενημερώνετε άμεσα η κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία.
Σε περίπτωση που υφίσταται Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής του ν.
4519/ 2018 (29 Α΄), πριν την οποιαδήποτε παραχώρηση απλής χρήσης των ως άνω
χώρων απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του.
Άρθρο 10
Υποχρεώσεις Δήμων
Οι Δήμοι έχουν την υποχρέωση να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό του
συνόλου των κοινοχρήστων χώρων αρμοδιότητάς τους, την τοποθέτηση καλαίσθητων δοχείων
απορριμμάτων και γενικά για την εξασφάλιση της καθαριότητας και της αισθητικής του χώρου
της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου.
Σε περίπτωση λουτρικής εγκατάστασης, κατά την έννοια του άρθρου 11 του Π.Δ.
31/2018 (61 Α΄) οι Δήμοι υποχρεούνται να τηρούν τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 7
του ως άνω Π.Δ. για πρόσληψη ναυαγοσωστών, τοποθέτηση κατάλληλων παρατηρητηρίων
ναυαγοσωστών και γενικώς για τη λήψη μέτρων προστασίας και ασφάλειας των λουομένων,
των εργαζομένων και όσων γενικά κινούνται στους χώρους αυτούς.
Οι Δήμοι, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους έχουν υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση
που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί των κοινοχρήστων χώρων, να
ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες προκειμένου να φροντίσουν για τη
λήψη μέτρων προστασίας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
Οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να αναρτούν στην ιστοσελίδα τους τα στοιχεία κάθε
παραχώρησης.
Σε περίπτωση παραβίασης των ορίων της παραχώρησης επιτρέπεται στον χρήστη
(επισκέπτη ή λουόμενο) του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης ή παρόχθιας ζώνης η
ελεύθερη χρήση του αυθαιρέτως ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης καταληφθέντος
κοινόχρηστου χώρου.16
Σε περίπτωση μεταβίβασης του δικαιώματος παραχώρησης της απλής χρήσης των
κοινοχρήστων χώρων από Δήμο σε επιχείρηση του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), ή
τρίτο αυτοί καθίστανται συνυπεύθυνοι στις ανωτέρω υποχρεώσεις.
Η συμβατικά οριζόμενη διάρκεια της παραχώρησης απλής χρήσης στις συμβάσεις
παραχώρησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα χρονικά όρια ισχύος της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 11
Υποχρεώσεις λιμενικών και αστυνομικών αρχών.
Οι αστυνομικές και λιμενικές αρχές, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους, έχουν
υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί
των κοινοχρήστων χώρων, να ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες για
τη λήψη μέτρων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
Άρθρο 12
Περιορισμοί-υποχρεώσεις-απαγορεύσεις υπερού
Οι υπερού στους οποίους έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα απλής χρήσης για την άσκηση
των δραστηριοτήτων του άρθρου 1 της παρούσας υπόκεινται στους παρακάτω περιορισμούς-
υποχρεώσεις-απαγορεύσεις:
(α) Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση που αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά
στοιχεία των χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών καθώς και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα αυτών.
(β) H παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου
στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού είναι δυνατή, για την
άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως
για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, ομπρελών, λειτουργία
αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, καθώς και
τραπεζοκαθισμάτων, εφόσον εξασφαλίζεται η ελεύθερη διέλευση του κοινού και ανάλογα με τη
σύσταση του εδάφους του αιγιαλού, με τη διαδικασία και τους όρους των παραγράφων 2 και 3
του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει.
(γ) Η ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και των θαλάσσιων μέσων αναψυχής σύμφωνα
με τις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει, μπορεί να17
καλύπτει μέχρι το εξήντα τοις εκατό (60%) του παραχωρούμενου χώρου, με τρόπο ώστε να
εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η
ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων.
(δ) Για αιγιαλό, παραλία, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο της θάλασσας,
λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, που έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η
κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου
και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η
παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την ανάκληση της παραχώρησης.
(ε) Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων του πρώτου εδαφίου της
παρούσας, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη
τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι
μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%)
εκατέρωθεν των ορίων της.
(στ) Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα
και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των πέντε (5) μέτρων
ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150)
τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας
επιχείρησης, από τις προβλεπόμενες στην παράγραφο 4 του άρθρου 13 του ν.2971/2001,
όπως ισχύει, και μέχρι τη λήξη τους.
(ζ) Οι περιορισμοί των παραγράφων (γ) και (στ) ισχύουν και για τις παραχωρήσεις της
παραγράφου 5 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει.
(η) Όλοι οι όροι και οι περιορισμοί της παρούσας ισχύουν και εφαρμόζονται και στα Τουριστικά
Δημόσια Κτήματα, που έχουν χαρακτηρισθεί τέτοια ή για τα οποία έχει εκδοθεί Πράξη
Υπουργικού Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 1 της Κ΄
Συντακτικής Πράξης της 6/14 Φεβρουαρίου 1968 (33 Α΄).
(θ) Οφείλουν να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων, την
αισθητική του χώρου της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου, καθώς επίσης να μεριμνούν για
τη λήψη μέτρων για την ασφάλεια των λουομένων και των διερχομένων στον παραχωρούμενο
χώρο.18
(ι) Οφείλουν να τηρούν όλες τις τεχνικές προδιαγραφές και τα αναφερόμενα στο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 «ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ–ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ
ΕΝΤΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ»,
(ια) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 5
(γ) και 5(δ) του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει, ο υπερού δεν επιτρέπεται να
μεταβιβάσει ολικά ή μερικά το δικαίωμα του σε άλλον ή να συνάψει οποιαδήποτε σχέση γι’
αυτό με ή χωρίς αντάλλαγμα, που να αφορά την έκταση που του παραχωρήθηκε.
(ιβ) Μετά το τέλος της χρήσης (λήξη της συμβατικής σχέσης) οι κοινόχρηστοι χώροι θα
πρέπει να επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση, αφαιρουμένων όλων των ειδών που
έχουν τοποθετηθεί κατά τη χρήση.
(ιγ) Σύμβαση παραχώρησης που ο υπερού συνάπτει με το Δήμο χωρίς να φέρει την
προσυπογραφή της οικείας Κτηματικής Υπηρεσίας, όπως περιγράφεται στο άρθρο 13 της
παρούσας, είναι άκυρη και ο υπερού δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει το κοινόχρηστο χώρο.
Οι υπερού υπόκεινται σε όλες τις υποχρεώσεις και τους περιορισμούς της παρούσας και
των παραρτημάτων της.
Σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεως των όρων της παρούσας καθώς και εν
γένει της νομοθεσίας περί αιγιαλού και παραλίας ν. 2971/2001 (Α΄285), όπως έχει
τροποποιηθεί και ισχύει, ανεξάρτητα από το καθορισθέν αντάλλαγμα, επιβάλλονται
και όλα τα μέτρα προστασίας και οι κυρώσεις του άρθρου 15 της παρούσας.
Άρθρο 13
Διαδικασία και όροι μεταβίβασης του δικαιώματος απλής χρήσης προς τρίτους.
Η παραχώρηση απλή χρήση των κοινόχρηστων χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών σε τρίτους, απευθείας ή κατόπιν δημοπρασίας, γίνεται με σύμβαση
παραχώρησης σύμφωνα. με το παρόν άρθρο που συνάπτεται:
α) από το Δήμο και τον υπερού με προσυπογραφή της από την κατά τόπο Κτηματική
Υπηρεσία ή
β) από την κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία και τον υπερού,19
Στη σύμβαση παραχώρησης προσδιορίζονται σαφώς τα στοιχεία του υπερού, το είδος
της παραχώρησης (απευθείας ή μη), η διάρκεια της σύμβασης, η θέση με τις συντεταγμένες και
το εμβαδόν του κοινοχρήστου χώρου που παραχωρείται, η ιδιότητα του (αιγιαλός, παραλία
κτλ), το είδος της χρήσης και το καταβλητέο αντάλλαγμα. Επίσης, επί της σύμβασης
αναγράφονται οι αριθμοί των παραστατικών καταβολής των υπέρ του Δημοσίου και του
Δήμου ποσών, που αντιστοιχούν στο καταβληθέν αντάλλαγμα χρήσης, πριν την
υπογραφή της σύμβασης.
Ο προς παραχώρηση χώρος αποτυπώνεται, με αναφορά στις συντεταγμένες του και
το εμβαδόν του, με επιμέλεια του αιτούντα, σε υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη του άρθρου 11
του ν. 4281/2014, ή σε υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη από την εφαρμογή «OPEN» της ΕΚΧΑ
ΑΕ., ή σε απόσπασμα του τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και
παραλίας όπου αυτός υφίσταται, αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της αίτησης, που ελέγχεται
και θεωρείται από τον οικείο Δήμο και επισυνάπτεται στη σύμβαση παραχώρησης απλής
χρήσης, μαζί με τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης
Τόσο στην περίπτωση της απευθείας παραχώρησης, όσο και στην π ερίπτωση της
δημοπρασίας, μόνο μετά την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης ο υπερού έχει δικαίωμα
να εγκατασταθεί στον παραχωρούμενο κοινόχρηστο χώρο.
1. Σύμβαση απευθείας παραχώρησης απλής χρήσης (όμοροι του αιγιαλού)
1α. Στην περίπτωση που συνάπτεται από Δήμο:
Στις περιπτώσεις μεταβίβασης του δικαιώματος απλής χρήσης χωρίς δημοπρασία,
ακολουθείται η εξής διαδικασία: το αργότερο εντός (7) επτά εργάσιμων ημερών από την
υποβολή της αίτησης του ενδιαφερομένου, ο οικείος Δήμος αποστέλλει εγγράφως με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ) στην κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία,
αντίγραφο του σχεδίου της προς υπογραφή σύμβασης, συνοδευόμενο από την αίτηση του
ενδιαφερομένου, τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης και το
υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού
οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας.
Ο προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας υποχρεούται να ενημερώσει εντός (7) επτά
εργάσιμων ημερών από τη λήψη του σχεδίου, τον οικείο Δήμο εγγράφως με κάθε πρόσφορο
μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ), εάν συμφωνεί με το περιεχόμενο της σύμβασης.
Παρερχομένης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη του20
Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας. Σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος της
Κτηματικής Υπηρεσίας διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της κείμενης
νομοθεσίας περί αιγιαλού και της παρούσας απόφασης, υποδεικνύει στον οικείο Δήμο, είτε να
απόσχει από τη σύναψη της σύμβασης παραχώρησης, εφόσον δεν είναι δυνατή η παραχώρηση
χρήσης του συγκεκριμένου κοινόχρηστου χώρου, είτε να προβεί στην αναπροσαρμογή
οποιουδήποτε όρου της σύμβασης, που κρίνει ότι αντίκειται στις ανωτέρω διατάξεις,
συμπεριλαμβανομένης και της αναπροσαρμογής του ορισθέντος ανταλλάγματος χρήσης.
Το έγγραφο, με το οποίο εκφράζεται η σύμφωνη γνώμη του Προϊσταμένου της
Κτηματικής Υπηρεσίας ή τυχόν υποδείξεις αυτού κατά τα ανωτέρω, συνοδευόμενο από
οίκοθεν σημείωμά του σχετικά με το ύψος του προς καταβολή υπέρ του Δημοσίου
ανταλλάγματος από τον υπερού, καθώς και το διπλότυπο είσπραξης αυτού από την
αρμόδια Δ.Ο.Υ. προσαρτάται στην οριστική σύμβαση παραχώρησης.
Σε περίπτωση που η σύμφωνη γνώμη τεκμαίρεται, λόγω παρέλευσης της προθεσμίας
των (7) επτά εργάσιμων ημερών, το ανωτέρω οίκοθεν σημείωμα αποστέλλεται στον Δήμο
από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας εντός των επόμενων (2) δύο ημερολογιακών
ημερών, που έπονται της λήξης της προθεσμίας αυτής.
Ο οικείος Δήμος επί ποινή ανάκλησης της απόφασης παραχώρησης, οφείλει να
ενσωματώσει στο οριστικό σχέδιο της σύμβασης, τις υποδεικνυόμενες τροποποιήσεις του
Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας, καθώς και τον αριθμό διπλοτύπου είσπραξης του
ποσοστού ανταλλάγματος υπέρ του Δημοσίου.
Το οριστικό σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης υπογεγραμμένο από τον οικείο Δήμο
και τον υπερού, αποστέλλεται στον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας σε (3) τρία
αντίγραφα, προς προσυπογραφή από αυτόν, συνοδευόμενα από την αίτηση του
ενδιαφερομένου, τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης, το υπόβαθρο
ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών
αιγιαλού και παραλίας, το πρωτότυπο διπλότυπο είσπραξης για την απόδειξη καταβολής του
οφειλόμενου ποσού υπέρ του Δημοσίου, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθώς και την απόδειξη
καταβολής του ποσού, που αντιστοιχεί στον Δήμο.
1β Στην περίπτωση που συνάπτεται από την Κτηματική Υπηρεσία:
Οι συμβάσεις παραχώρησης υπογράφονται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας και τους ενδιαφερόμενους21
Στις περιπτώσεις αυτές οι ενδιαφερόμενοι για την απευθείας παραχώρηση, υποβάλλουν
αίτηση στην κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία, συνοδευόμενη από το υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη
ή το απόσπασμα του τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και
παραλίας, στο οποίο αποτυπώνεται ο προς παραχώρηση χώρος, με αναφορά στις
συντεταγμένες του και το εμβαδόν του, και τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας.
Η Κτηματική Υπηρεσία ελέγχει την συνδρομή των προϋποθέσεων για την απευθείας
παραχώρηση. Σε περίπτωση που αυτές συντρέχουν, ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας
εκδίδει, για την πληρωμή του καθορισθέντος ανταλλάγματος, οίκοθεν σημειώματα για την
καταβολή από τον αιτούντα των αναλογούντων ποσών υπέρ του Δημοσίου και του Δήμου,
αντίστοιχα.
Μετά την προσκόμιση των αποδεικτικών πληρωμής από τον αιτούντα, συνάπτεται
μεταξύ αυτού και του Προϊστάμενου της Κτηματικής Υπηρεσίας η σύμβαση παραχώρησης.
2. Σύμβαση παραχώρησης απλής χρήσης κατόπιν δημοπρασίας
2α. Στην περίπτωση που συνάπτεται από Δήμο ακολουθείται η εξής διαδικασία:
Το αργότερο εντός (7) επτά εργάσιμων ημερών πριν την κατά νόμο δημοσίευση της
προκήρυξης της Δημοπρασίας, ο οικείος Δήμος αποστέλλει εγγράφως με κάθε πρόσφορο μέσο
(π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ) στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία αντίγραφο σχεδίου της
προκήρυξης της Δημοπρασίας, με τη θέση με τις συντεταγμένες και το εμβαδόν του
κοινοχρήστου χώρου που παραχωρείται, την ιδιότητά του, το είδος της χρήσης και το όριο
πρώτης προσφοράς συνοδευόμενο από υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή απόσπασμα του
τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας, κατά τα
οριζόμενα στο παρόν άρθρο.
Ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας υποχρεούται να ενημερώσει εντός (7) επτά
εργάσιμων ημερών από τη λήψη της προκήρυξης τον οικείο Δήμο εγγράφως με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ.) εάν το περιεχόμενο της προκήρυξης
συμφωνεί με την κείμενη νομοθεσία περί αιγιαλού και παραλίας και την παρούσα
απόφαση. Παρερχομένης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη
του Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας ως προς το περιεχόμενο της προκήρυξης .
Αν ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι
προϋποθέσεις της κείμενης νομοθεσίας περί αιγιαλού και της παρούσας απόφασης υποδεικνύει
στον οικείο Δήμο είτε να απόσχει από τη διενέργεια δημοπρασίας, εφόσον δεν είναι δυνατή η22
παραχώρηση απλής χρήσης του συγκεκριμένου κοινόχρηστου χώρου, είτε να προβεί στην
αναπροσαρμογή οποιουδήποτε όρου της προκήρυξης, που κρίνει ότι αντίκειται στις ανωτέρω
διατάξεις, συμπεριλαμβανομένης της αναπροσαρμογής της τιμής εκκίνησης.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της δημοπρασίας, ο Δήμος ενημερώνει με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ.) την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία για το
ύψος του τελικώς επιτευχθέντος ανταλλάγματος και τα στοιχεία του πλειοδότη,
προκειμένου α υ τ ή να εκδώσει και να του αποστείλει επίσης με κάθε πρόσφορο μέσο,
οίκοθεν σημείωμα του σχετικά με το ύψος του προς καταβολή από τον υπερού υπέρ του
Δημοσίου ποσοστού επί του καθορισθέντος ανταλλάγματος, προκειμένου να καταβληθεί στην
αρμόδια Δ.Ο.Υ..
Στη συνέχεια, ο Δήμος αποστέλλει στην οικεία Κτηματική Υπηρεσία αντίγραφο του
Πρακτικού Κατακύρωσης της Δημοπρασίας και τη συναφθείσα, σε εκτέλεση του Πρακτικού,
σύμβαση παραχώρησης με τον πλειοδότη, σε τρία (3) αντίγραφα προς προσυπογραφή
αυτών από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας, συνοδευόμενα από τα δικαιολογητικά
του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης, το υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του
τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας, το πρωτότυπο
διπλότυπο είσπραξης για την απόδειξη καταβολής του οφειλόμενου ποσού υπέρ του Δημοσίου,
στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθώς και την απόδειξη καταβολής του ποσού, που αντιστοιχεί στον
Δήμο.
Στη σύμβαση παραχώρησης πρέπει να έχουν ενσωματωθεί, επί ποινή ανάκλησής της, οι
τυχόν υποδείξεις του Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τα
προαναφερθέντα.
2β Στην περίπτωση που συνάπτεται από την Κτηματική Υπηρεσία ακολουθείται η εξής
διαδικασία που προβλέπεται στη απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου
31 του ν. 4607/ 2019.
Οι συμβάσεις παραχώρησης των παραγράφων 1β και 2β κοινοποιούνται, εντός (10)
ημερών από τη σύναψή τους, με μέριμνα της Κτηματικής Υπηρεσίας στον δικαιούχο Δήμο.
Για όσες παραχωρήσεις χρήσης γίνονται από το Δήμο η ανάρτηση των προκηρύξεων και
των συμβάσεων παραχώρησης στη Διαύγεια γίνεται με μέριμνα του Δήμου. Για όσες23
παραχωρήσεις χρήσης γίνονται από τις Κτηματικές Υπηρεσίες η ανάρτηση στη Διαύγεια γίνεται
με μέριμνα των Κτηματικών Υπηρεσιών.
Οι Κτηματικές Υπηρεσίες οφείλουν να τηρούν πλήρες φυσικό αρχείο των
παραχωρήσεων απλής χρήσης, που συνάπτονται ή προσυπογράφονται και κάθε σύμβαση
παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας κ.λ.π. απευθείας ή κατόπιν δημοπρασίας.
Επίσης, οφείλουν να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος
Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.Ε.Κ. (Ψηφιακές Υπηρεσίες Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων),
στο οποίο θα καταγράφονται με μοναδικό αριθμό ID όλες οι συμβάσεις παραχώρησης με πλήρη
στοιχεία, για την συστηματική παρακολούθηση της καταβολής του ανταλλάγματος χρήσης και
την δημιουργία μητρώου αξιών τιμών των παραχωρούμενων χώρων, σύμφωνα με τα
οριζόμενα το Π.Δ. 142/2017.
Άρθρο 14
Πρόσθετοι όροι και προϋποθέσεις παραχώρησης
Στους κοινόχρηστους χώρους της παραγράφου 1 της παρούσας απόφασης επιτρέπεται
η παραχώρηση της απλής χρήσης, για την τοποθέτηση αυτοκινούμενων ή ρυμουλκούμενων
τροχήλατων αναψυκτηρίων (καντίνες), εφοδιασμένων με κατάλληλη άδεια λειτουργίας και
σύμφωνα με τις προδιαγραφές των παρ. 4(β) του άρθρου 14 της υπ΄ αριθ.
Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/21-06-2017 (2161 B΄) απόφασης του Υπουργού Υγείας και το υπ΄
αριθ. Δ1γ/Γ.Π/37278 & 36879/25-06-2019 έγγραφο του Τμήματος Υγιεινής και
Υγειονομικών Ελέγχων της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος της
Γενικής Διεύθυνσης δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής του Υπουργείου Υγείας.
Η σύμβαση παραχώρησης γίνεται κατόπιν δημοπρασίας με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της παρούσας .
Ο μέγιστος χώρος που μπορεί να καταλαμβάνει το τροχήλατο αναψυκτήριο δεν μπορεί
να υπερβαίνει τα 15 τ.μ.
Οι καντίνες πρέπει να απέχουν τουλάχιστον εκατό (100) μέτρα από τις εγκατεστημένες
επιχειρήσεις (ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, κέντρα αναψυχής κ.λ.π.) και επίσης τουλάχιστον
(100) εκατό μέτρα μεταξύ τους.
Για τις παραχωρήσεις τροχήλατων αναψυκτηρίων δεν ισχύουν οι διατάξεις περί
υπαίθριου εμπορίου, σύμφωνα με την 409/1999 γνωμοδότηση του ΝΣΚ.24
Στους παραχωρούμενους χώρους είναι δυνατή η τοποθέτηση αρθρωτού ξύλινου
δαπέδου, όπου επιτρέπεται:
- Για παραχώρηση άνευ δημοπρασίας για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων.
- Για παραχώρηση που αφορά καντίνα. Στην περίπτωση αυτή ο μέγιστος χώρος, που
μπορεί να καταλαμβάνει η καντίνα με το δάπεδο είναι 15 τ.μ.
- Για παραχώρηση που αφορά χρήση θαλασσίων μέσων αναψυχής, 1 προς
εξυπηρέτηση του παραχωρησιούχου. Στην περίπτωση αυτή το μέγιστο εμβαδόν
δαπέδου είναι 15 τ.μ.
- Στην περίπτωση εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής, επιτρέπεται η χρήση
ειδικής σκηνής τύπου κιόσκι (με σταθερή κατασκευή) για τοποθέτηση σψστικών
μέσων (ατομικών σωσιβίων κλπ.) επιφανείας 10 τ.μ., εντός του παραχωρούμενου
χώρου.
Άρθρο 15
Ανάκληση παραχώρησης
Η παραχώρηση υπόκειται πάντοτε σε μονομερή ανάκληση από το Δημόσιο:
(α) Για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης,
ασφάλειας, δημόσιας υγείας, προστασίας αρχαιοτήτων και προστασίας του περιβάλλοντος
εφαρμογής των τοπικών χωρικών σχεδίων και του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδίου, όπως αυτό
ορίζεται στον ν. 4546/2018 (101 Α΄), καθώς και για την αποκατάσταση του κοινόχρηστου
χαρακτήρα των χώρων, αζημίως για το Δημόσιο.
(β) Αν ο δικαιούχος παραχώρησης, αρχικός ή τελικός, παραβιάζει διατάξεις του νόμου ή όρους
και περιοριοσμούς που έχουν τεθεί με την παρούσα απόφαση ή προβαίνει σε μεταβολή του
σκοπού, της χρήσης ή της φύσης του παραχωρηθέντος ακινήτου. Στην περίπτωση αυτή
ανακαλείται υποχρεωτικά η παραχώρηση, αζημίως για το Δημόσιο, με την έκδοση σχετικής
απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, εφαρμόζονται τα άρθρα 27 και 29 και τυχόν
υφιστάμενα έργα καταλαμβάνονται από το Δημόσιο.
Η ανάκληση της παραχώρησης συνεπάγεται την καταβολή του συνόλου του
ανταλλάγματος χρήσης υπέρ του Δημοσίου μέχρι τη λήξη της συναφθείσας σύμβασης
παραχώρησης και επιτρέπεται η παραχώρηση των χώρων σε τρίτους για το υπολειπόμενο
διάστημα μέχρι τη λήξη της παρούσας αποκλειστικά από την Κτηματική Υπηρεσία.25
Άρθρο 16
Εξυπηρετήσεις ΑΜΕΑ
Επιτρέπεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 13 Α του ν.
2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4607/2019,
με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας, η οποία κοινοποιείται στην
αρμόδια Λιμενική Αρχή, η παραχώρηση, άνευ ανταλλάγματος, τμημάτων του αιγιαλού και της
παραλίας προς Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ύστερα από αίτηση του οικείου Δήμου, για την εκτέλεση
έργων επ’ αυτών, μη μονίμως πακτωμένων στο έδαφος, τα οποία διευκολύνουν αποκλειστικά
την πρόσβαση ατόμων με ειδικές ανάγκες, ή επιβάλλονται για λόγους δημόσιας τάξης ή
ασφάλειας του κοινού. Κάθε Δήμος οφείλει να εξασφαλίζει την πρόσβαση σε άτομα με ειδικές
ανάγκες, σε τουλάχιστον μία παραλία της χωρικής του αρμοδιότητας. Στην περίπτωση αυτή
δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας των παραγράφων 6 έως 10 του άρθρου 14 του ν.
2971/ 2001, όπως ισχύει. Ο φορέας διαχείρισης του έργου ενημερώνει την αρμόδια υπηρεσία
του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ώστε, αν αυτό βρίσκεται εντός κηρυγμένου
αρχαιολογικού χώρου, να χορηγηθεί έγκριση και να παρακολουθείται η εκτέλεση του έργου.
ΑΡΘΡΟ 17
Ειδικές διατάξεις παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας αποκλειστικά
για το έτος 2020, λόγω πανδημίας
α) Οι Δήμοι στη χωρική τους αρμοδιότητα, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τόσο τις
απευθείας μισθώσεις έκτασης αιγιαλού και παραλίας, όσο και τις μισθώσεις μέσω δημοπρασιών
έως και 15/07/2020. Από 16/07/2020 έως και 31/08/2020 οι μισθώσεις παραχώρησης απλής
χρήσης αιγιαλού και παραλίας θα διενεργούνται αποκλειστικά από τις αρμόδιες Κτηματικές
Υπηρεσίες. Οι Δήμοι οφείλουν να αποστείλουν όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις, για τις οποίες δεν
έχει συνταχθεί σύμβαση παραχώρησης από τον Δήμο μέχρι 15/7/2020, εντός των επόμενων 2
εργάσιμων ημερών στις αρμόδιες κατά χώρο Κτηματικές Υπηρεσίες.
β) Κατ’ εξαίρεση για το έτος 2020, το ύψος του καταβαλλόμενου ανταλλάγματος καθορίζεται
σε ποσοστό 40% του υπολογισθέντος ανταλλάγματος, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες
προϋποθέσεις του άρθρου 7 της παρούσας Κ.Υ.Α. Το αντάλλαγμα αποδίδεται σύμφωνα με την
παρ. 7 του άρθρου 15 του ν.2971/2001.
γ) Το αντάλλαγμα της παραχώρησης για το έτος 2020 καταβάλλεται είτε εφάπαξ, είτε σε τρεις
(3) ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η πρώτη δόση καταβάλλεται με την σύναψη της μίσθωσης και το26
πρωτότυπο διπλότυπο είσπραξης συνοδεύει τη σύμβαση, οι δε υπολειπόμενες δύο δόσεις
αποστέλλονται για βεβαίωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Για τα επόμενα έτη της μίσθωσης ισχύουν τα
αναφερόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας.
δ) Κατ’ εξαίρεση αποκλειστικά για το έτος 2020, όσοι είχαν συνάψει μισθωτήρια απευθείας
παραχώρησης έκτασης αιγιαλού και παραλίας για το έτος 2019 με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της υπ’ αρ. ΔΔΠ0007378/0454ΒΕΞ2017/11-5-2017 Κ.Υ.Α. όπως αυτή
τροποποιήθηκε και ίσχυσε έως 31/12/2019, δύνανται να συνάψουν νέες μισθώσεις για τις ίδιες
θέσεις. Η αίτηση συνοδεύεται από Υπεύθυνη Δήλωση, στην οποία οι αιτούντες βεβαιώνουν τη
μη κατάληψη του προς μίσθωση χώρου καθώς και την ισχύ των προϋποθέσεων της
προηγούμενης παραχώρησης. Μαζί με την αίτηση θα υποβάλλεται και επικυρωμένο αντίγραφο
του τοπογραφικού διαγράμματος της προηγούμενης μίσθωσης.
Ο μισθωτής υποχρεούται να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά εντός δύο μηνών από
την υπογραφή της σύμβασης στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία.
Μεταξύ των απαιτουμένων δικαιολογητικών, που πρέπει να προσκομισθούν από τον μισθωτή
εντός δύο μηνών από την υπογραφή της σύμβασης περιλαμβάνεται και η σύμφωνη γνώμη των
αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ.ΑΘ. σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 13 του
ν.2971/2001 και του ν.3028/2002. Απαραίτητη προϋπόθεση για την σύμφωνη γνώμη είναι να
έχουν τηρηθεί οι όροι της αρχικής έγκρισης.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι τα προσκομισθέντα στοιχεία δεν είναι ορθά, η παραχώρηση
ανακαλείται αυτοδικαίως και λαμβάνονται τα μέτρα προστασίας του άρθρου 27 του ν.
2971/2001.
στ) Για τις μισθώσεις έκτασης αιγιαλού και παραλίας για το έτος 2020 , στα πλαίσια προστασίας
των πολιτών από την πανδημία, ισχύουν οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. Οικονομικών - Ανάπτυξης και
Επενδύσεων- Προστασίας του Πολίτη – Παιδείας και Θρησκευμάτων – Εργασίας και
Κοινωνικών Υποθέσεων – Υγείας – Εσωτερικών – Υποδομών και Μεταφορών με θέμα «Κανόνες
τήρησης αποστάσεων σε οργανωμένες ιδιωτικές και μη, παραλίες στο σύνολο της επικράτειας,
προς περιορισμό της διασποράς του κωρονοϊού Covid – 19».
Άρθρο 18
Τελικές διατάξεις27
Η απόφαση αυτή δεν υποκαθιστά τυχόν άδειες άλλων αρχών ή υπηρεσιών ή φορέων
όπου απαιτούνται κάθε φορά για την άσκηση δραστηριοτήτων στους κοινόχρηστους χώρους
για τους οποίους παραχωρήθηκε το δικαίωμα της απλής χρήσης.
Αναπόσπαστο μέρος της παρούσας αποτελούν και τα παραρτήματα 1 έως και 4.
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Συνημμένα :
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 «ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ
ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ »
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 «Καθορισμός αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων
ανά την επικράτεια που εξαιρούνται της παραχώρησης – ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Αριθ.
ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 «ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Ή ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΥΠΟ
ΟΡΟΥΣ Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΗΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ, ΟΧΘΗΣ
ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΘΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΥΣΙΜΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ»
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 «Τεχνικές Προδιαγραφές Κατασκευών – Διαμορφώσεων για απλή
χρήση εντός Αιγιαλού και Παραλίας – Περιορισμοί – Συστάσεις»28
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ:
Για ενέργεια:
Κτηματικές Υπηρεσίες (Με την παράκληση να ενημερώσουν τους οικείους Δήμους)
Για ενημέρωση:
1. Υπουργείο Εσωτερικών
α) Γραφείο Υπουργού
β) Δ/νση Οικονομικών ΟΤΑ
Τμήμα Περιουσίας, Σταδίου 27, τ.κ. 10183 – ΑΘΗΝΑ
2. Υπουργείο Πολιτισμού
Μπουμπουλίνας 20, τ.κ 10682 – ΑΘΗΝΑ
3. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Γενική Δ/νση Περιβαλλοντικής Πολιτικής
Δ/νση Βιοποικιλότητας, Εδάφους κ΄ Διαχείρισης Αποβλήτων
Τμήμα Βιοποικιλότητας κ’ Προστατευόμενων Περιοχών
Πατησίων 147, 11251- ΑΘΗΝΑ
4. Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
Ακτή Βασιλειάδη - Πύλη Ε1, τ.κ 18510 – ΠΕΙΡΑΙΑΣ
5. Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης
Λ. Κηφισίας 1 , τ.κ 11523 – ΑΘΗΝΑ
6. Όλες τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
7. Νομικό Συμβούλιο του Κράτους
Ακαδημίας 68 & Χαρ. Τρικούπη, τ.κ 10678 – ΑΘΗΝΑ
8. Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου.
Νικηταρά 1 & Ε. Μπενάκη–10678 - ΑΘΗΝΑ29
9. Όλες τις Δ.Ο.Υ. – έδρες τους
10. Γενικό Επιτελείο Ναυτικού.
Δ/νση Α2 – Τμήμα Ιε, τ.κ 15561 - ΧΟΛΑΡΓΟΣ
11. Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα (Ε.Τ.Α.Δ.) Α.Ε.
Βουλής 7, τ.κ 10564 – ΑΘΗΝΑ
12. Συνήγορος του Πολίτη
Χαλκοκονδύλη , τ.κ 10432 – ΑΘΗΝΑ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ :
1. Γραφείο Υπουργού Οικονομικών
2. Γραφείο Υφυπουργού Οικονομικών
3. Γραφείο Γενικής Γραμματέως Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας
4. Γραφεία Γενικών Γραμματέων Υπ. Οικονομικών.
5. Γραφείο Γενικού Διευθυντή Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών
6. Γραφεία Γενικών Διευθύνσεων Υπ. Οικονομικών.
7. Γραφείο Νομικού Συμβούλου Υπ. Οικονομικών.
8. Δ/νση Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργάνωσης Ιδίου Υπουργείου.
9. Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Ιδίου Υπουργείου
10. Δ/νση Δημόσιας Περιουσίας Τμήμα Β’ (3 αντίγ.).30
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
«ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΜΕΝΕΣ
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ»31
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Αριθ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020
Καθορισμός αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων ανά την επικράτεια που
εξαιρούνται της παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας
ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών για την άσκηση
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
Άρθρο 1
Παραχώρηση δικαιώματος απλής χρήσης
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 ν. 2971/2001 (285 Α΄), όπως ισχύει, καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2971/2001 (285 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4607/2019 (65 Α΄) γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ή του κατά νόμο εξουσιοδοτημένου οργάνου, έναντι ανταλλάγματος, με τη διαδικασία που προβλέπεται από τις ως άνω διατάξεις και την παρούσα απόφαση.
Η εν λόγω παραχώρηση γίνεται υπό το πρίσμα της προστασίας των ακτών, και του οικοσυστήματος των παράκτιων ζωνών, με την προϋπόθεση ότι διασφαλίζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπό παραχώρηση συγκεκριμένου τμήματος του αιγιαλού, παραλίας και δεν παραβλάπτεται η κατά προορισμό χρήση του ως κοινόχρηστου αγαθού.4
Ειδικά για τις παραλίες και τις παρόχθιες ζώνες, το δικαίωμα απλής χρήσης παραχωρείται εφόσον έχει συντελεσθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 2971/2001
απαλλοτρίωση ή έχουν αυτές αποκτήσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους με άλλο τρόπο.
Ειδικότερα η παραχώρηση της απλής χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας, που περιλαμβάνονται στον πίνακα του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 1 «Πίνακας θέσεων
ηλεκτρονικών δημοπρασιών, διενεργούμενες αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών» της παρούσας γίνεται αποκλειστικά μέσω της διαδικασίας των
ηλεκτρονικών δημοπρασιών, που διενεργείται από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών. Η διαδικασία δημοπρασίας, οι γενικοί όροι και προϋποθέσεις της και κάθε
αναγκαία λεπτομέρεια ρυθμίζονται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις
διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4607/ 2019.
Άρθρο 2
Σκοπός παραχώρησης
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών, γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών και την λειτουργία αυτοκινούμενου
ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, με την διαδικασία και τους όρους του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει και της παρούσας.
Η άσκηση άλλων δραστηριοτήτων, που δεν προβλέπονται από τις ως άνω διατάξεις, επιφέρει τις κυρώσεις του άρθρου 15 της παρούσας, καθώς και τη λήψη όλων των προβλεπομένων από την κείμενη νομοθεσία μέτρων προστασίας των κοινοχρήστων χώρων
αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης των μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών.5
Άρθρο 3
Δικαιούχοι Παραχώρησης δικαιώματος απλής χρήσης
Δικαιούχοι του παραχωρούμενου δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας,
όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών
και πλεύσιμων ποταμών είναι:
Α) Οι Δήμοι, στην χωρική αρμοδιότητα των οποίων βρίσκονται οι εν λόγω κοινόχρηστοι
χώροι, με δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, έναντι ανταλλάγματος και με τους όρους και
τις προϋποθέσεις της παρούσας, σε : 1. Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρίες του
άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), εφόσον περιλαμβάνεται στους σκοπούς της για ιδία
χρήση και χωρίς δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, 2. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα,
οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές
αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες), 3. Ναυταθλητικά σωματεία
αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον προβλέπεται από το
καταστατικό τους η άσκηση δραστηριοτήτων, που είναι συναφείς με την εξυπηρέτηση των
λουομένων και την αναψυχή του κοινού και 4. Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως
ισχύει.
Β) Οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι αποκλειστικά αρμόδιες για την παραχώρηση απλής
χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας, που περιλαμβάνονται στον πίνακα
του Παραρτήματος 1 «Πίνακας θέσεων ηλεκτρονικών δημοπρασιών, διενεργούμενες
αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών» της παρούσας, η
οποία γίνεται έναντι ανταλλάγματος, αποκλειστικά μέσω της διαδικασίας των ηλεκτρονικών
δημοπρασιών, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Μετά την λήξη του 1ου τετραμήνου (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος και Απρίλιος)
εκάστου έτους, σύμφωνα με το άρθρο 6 της παρούσας οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι
αποκλειστικά αρμόδιες για παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων
λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, έναντι ανταλλάγματος και με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της παρούσας, σε : 1. Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρίες του άρθρου6
266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), εφόσον περιλαμβάνεται στους σκοπούς της για ιδία χρήση και
χωρίς δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, 2. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες), 3. Ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη
Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό τους η άσκηση δραστηριοτήτων, που είναι συναφείς με την εξυπηρέτηση των λουομένων και την
αναψυχή του κοινού και 4. Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως ισχύει.
Οι ως άνω επιχειρήσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να διαθέτουν: α) φορολογική ενημερότητα τελευταίου τριανταήμερου (30 ημέρες), β) άδεια λειτουργίας /γνωστοποίηση λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, κατά περίπτωση, γ) έναρξη
δραστηριότητας στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. επιχείρησης υπαγόμενης στις επιτρεπτές από τις διατάξεις
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως κάθε φορά ισχύει, χρήσεις, προκειμένου να του
επιτραπεί η παραχώρηση των χώρων του άρθρου 1 της παρούσας και δ) πιστοποιητικό περί
μη οφειλής στον οικείο δήμο. Τα παραπάνω υποβαλλόμενα δικαιολογητικά επισυνάπτονται
στην σύμβαση παραχώρησης.
, Άρθρο 4
Τρόπος και Είδος σύμβασης παραχώρησης απλής χρήσης
Κάθε παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης,
υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών,
διενεργείται απευθείας ή με δημοπρασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει και την παρούσα απόφαση.
Συγκεκριμένα:
1. Παραχώρηση απλής χρήσης κατόπιν διενέργειας πλειοδοτικής δημοπρασίας (μη όμοροι).
Στην περίπτωση που η δημοπρασία διενεργείται μέσω των Δήμων, εντός των χρονικών διαστημάτων που προβλέπονται στην παρούσα, εφαρμόζονται οι περί δημοπρασιών
διατάξεις του π.δ. 270/1981(77 Α΄), καθώς και οι διατάξεις της παρούσας για τα λοιπά θέματα.7
Για τις περιπτώσεις που η δημοπρασία διενεργείται μέσω των Κτηματικών Υπηρεσιών
ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στην απόφαση της παραγράφου 2α του άρθρου
13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Ως τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας ορίζεται το αντάλλαγμα, που αναφέρεται
στο άρθρο 16 Α του ν. 2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου
37 του ν. 4607/2019 ή με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019
Σε περίπτωση επανάληψης της δημοπρασίας λόγω έκπτωσης του πλειοδότη, η τιμή
εκκίνησης δεν μπορεί να είναι μικρότερη του πενήντα τοις εκατό (50%) του ανταλλάγματος
που κατακυρώθηκε στην αρχική δημοπρασία και πάντως όχι μικρότερη του ανταλλάγματος των
διατάξεων του άρθρου 16Α, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν.
4607/2019 ή των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019, ο δε αρχικός
υπερθεματιστής, ο/η σύζυγος αυτού και οι συγγενείς του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και
του δεύτερου βαθμού, καθώς και οι εταιρείες στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι παραπάνω,
αποκλείονται από τη δημοπρασία. Ο σχετικός έλεγχος γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο.
Η διάρκεια της διά δημοπρασίας παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει την διάρκεια
ισχύος της παρούσας απόφασης.
2. Απευθείας παραχώρηση απλής χρήσης.
Δικαιούμενοι την παραχώρηση απλής χρήσης χωρίς δημοπρασία, είτε αυτή διενεργείται
μέσω του Δήμου είτε μέσω των Κτηματικών Υπηρεσιών, είναι:
Α. Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις
(camping), κέντρα αναψυχής, ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική
Γραμματεία Αθλητισμού, καθώς και επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον είναι
όμοροι του αιγιαλού, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 13 του ν.
2971/2001, όπως αυτό ισχύει.
Στους έχοντες το ως άνω δικαίωμα να αιτηθούν την παραχώρηση απευθείας, ως όμοροι
η δυνατότητα αυτή παρέχεται κατά προτεραιότητα έναντι οποιουδήποτε άλλου, κατά τα
οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία και στην παρούσα.
Β. Οι δημοτικές επιχειρήσεις του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), μετά την
ολοκλήρωση των μισθώσεων λόγω ομορότητας.8
Ο χώρος που δύναται να παραχωρηθεί θα οριοθετείται από τις δύο νοητές γραμμές που
άγονται από τα όρια της επιχείρησης και βαίνουν κάθετα στην ακτογραμμή. Οι άλλες δύο
πλευρές οριοθετούνται από την γραμμή αιγιαλού ή παραλίας (κοινόχρηστη) και την παράλληλη
των πέντε (5) μέτρων από την ακτογραμμή.
Η διάρκεια της απευθείας παραχώρησης σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει
την διάρκεια ισχύος της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 5
Παραχώρηση σε όμορους
Το δικαίωμα της απευθείας παραχώρησης παρέχεται με αντάλλαγμα χρήσης :
Στα όμορα προς τον αιγιαλό, παραλία, λιμνοθάλασσα, λίμνη ή πλεύσιμο ποταμό κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, καθώς και σε επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, που δραστηριοποιούνται σε χώρο
όμορο του κοινοχρήστου και λειτουργούν νόμιμα, και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του
Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 20, όπως ισχύει, για χρονικό διάστημα μέχρι την λήξη ισχύος της παρούσας απόφασης και για τους σκοπούς που αναφέρονται στο άρθρο 2.
Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρούσας, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη
τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εκατέρωθεν των ορίων της. Η έκταση της ελεύθερης ζώνης προσμετράται στο εμβαδόν παραχώρησης.
Αν μεταξύ των χώρων που ασκείται η δραστηριότητα της επιχείρησης και των κοινόχρηστων χώρων του πρώτου εδαφίου της παρούσας παρεμβάλλεται δημοτική οδός, η
ιδιότητα του όμορου διατηρείται.
Το ίδιο ισχύει και όταν μεταξύ της επιχείρησης και των ανωτέρω κοινοχρήστων χώρων
παρεμβάλλεται πλατεία.9
Αν μεταξύ των χώρων που ασκείται η δραστηριότητα της επιχείρησης και των
κοινόχρηστων χώρων μεσολαβεί ιδιωτικό ακίνητο ή ακίνητο που ανήκει στην ιδιωτική
περιουσία του Δημοσίου ή της εταιρείας με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.»,
της ανωτέρω παραχώρησης απαιτείται να προηγηθεί η απόκτηση εμπράγματου ή ενοχικού
δικαιώματος επί του ακινήτου αυτού και η επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και
επ’ αυτού, προκειμένου να αποκτηθεί η ιδιότητα του όμορου.
Στα όμορα προς τον αιγιαλό κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα και στις οργανωμένες
τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) επιτρέπεται η άσκηση επιχείρησης θαλασσίων μέσων
αναψυχής ή άλλης συναφούς επιχείρησης, ύστερα από την έκδοση της προς τούτο
απαιτούμενης ειδικής άδειας βάσει του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμό 20 όπως ισχύει.
Οι επιχειρήσεις της ως άνω περίπτωσης επιτρέπεται να συνάπτουν σύμβαση έργου με
τρίτο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που διαθέτει όλες τις νόμιμες άδειες και εγκρίσεις, που
προβλέπονται από το Γενικό Κανονισμό Λιμένα με αριθμ. 20 όπως ισχύει, με σκοπό την άσκηση επιχείρησης θαλασσίων μέσων αναψυχής ή άλλης συναφούς επιχείρησης.
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα να ασκείται σε σαφώς καθορισμένο τμήμα του παραχωρηθέντος
αιγιαλού, που δεν μπορεί να ξεπερνά το είκοσι τοις εκατό (20%) της συνολικής παραχώρησης,
με αντάλλαγμα, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το αναλογούν για τον συγκεκριμένο
παραχωρούμενο χώρο και καθορισθέν για την παραχώρηση αντάλλαγμα, και για χρονικό
διάστημα, το οποίο είναι ίσο ή μικρότερο με το χρόνο της παραχώρησης, σε κάθε δε
περίπτωση, δεν μπορεί να ξεπερνά τον υπόλοιπο χρόνο παραχώρησης.
Η ως άνω σύμβαση έργου κοινοποιείται στον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας υποβάλλεται για έλεγχο νομιμότητας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το
καταβαλλόμενο αντάλλαγμα είναι υψηλότερο από το αναλογούν για το συγκεκριμένο
παραχωρούμενο χώρο και καθορισθέν για την παραχώρηση η σύμβαση παραχώρησης
ανακαλείται και λαμβάνονται όλα τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέτρα για
την προστασία των κοινοχρήστων χώρων. Οι διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με
αριθ. 20, όπως ισχύει, εφαρμόζονται και στη συγκεκριμένη περίπτωση. Την ευθύνη για την
τήρηση των όρων της παραχώρησης φέρει ο παραχωρησιούχος, ευθυνόμενος πλήρως από
κοινού και εις ολόκληρον με τον εξ αυτού έλκοντα δικαιώματα.
Οι ως άνω περιπτώσεις δεν αποκλείουν την παραχώρηση απλής χρήσης σε τρίτο
επιχειρηματία, στην ίδια περιοχή, για την άσκηση επιχείρησης θαλάσσιων μέσων αναψυχής ή10
άλλης συναφούς επιχείρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθ.
20, όπως ισχύει.
Άρθρο 6
Χρόνος παραχώρησης - Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως
και λήγει στις 31.12.2022.
Είναι δυνατή η παραχώρηση απλής χρήσης για ένα ή περισσότερα έτη, με λήξη των
συμβάσεων παραχώρησης απλής χρήσης αποκλειστικά τις ημερομηνίες 31.12.2020,
31.12.2021 ή 31.12.2022.
Εντός του 1ου τετραμήνου (Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος και Απρίλιος) εκάστου
έτους θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τόσο οι απευθείας όσο και οι κατόπιν δημοπρασίας
παραχωρήσεις απλής χρήσης από τους Δήμους.
Από την 1η Μαΐου εκάστου έτους οι παραχωρήσεις απλής χρήσης διενεργούνται
αποκλειστικά από τις Κτηματικές Υπηρεσίες. Οι Δήμοι οφείλουν να αποστείλουν όλες τις
εκκρεμείς αιτήσεις για τις οποίες δεν έχει συνταχθεί σύμβαση παραχώρησης από το Δήμο μέχρι
30 Απριλίου εκάστου έτους εντός των επόμενων 5 ημερών στις αρμόδιες κατά χώρο
Κτηματικές Υπηρεσίες.
Εντός του Ιουνίου εκάστου έτους οι Κτηματικές Υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν
ολοκληρώσει όλες τις αιτηθείσες παραχωρήσεις (συναφθεί όλες οι συμβάσεις παραχώρησης),
καθώς επίσης εντός της αιχμής της θερινής περιόδου ανά περιοχή να διενεργούνται αυτοψίες.
Της ρύθμισης της προηγουμένης παραγράφου εξαιρούνται όμορες επιχειρήσεις κύριων
ξενοδοχειακών καταλυμάτων, οργανωμένων τουριστικών κατασκηνώσεων (camping), κέντρων
αναψυχής, ναυταθλητικών σωματείων αναγνωρισμένων από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού,
καθώς και επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, των οποίων η αδειοδότηση ή έναρξη
της δραστηριότητάς τους ολοκληρώθηκε μετά την παραπάνω προθεσμία.
Άρθρο 7
Αντάλλαγμα
Το αντάλλαγμα της παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και11
πλεύσιμων ποταμών προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 Α του ν.
2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 4607/2019 ή
με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 4607/2019
Απαγορεύεται ο καθορισμός ανταλλάγματος με βάση τα τεμάχια των ομπρελών και των καθισμάτων, όπως και ο συμψηφισμός του ανταλλάγματος με την οποιαδήποτε παροχή
υπηρεσιών από τον υπερού προς το Ελληνικό Δημόσιο.
Το αντάλλαγμα καθορίζεται από τους εξής:
1. Στις περιπτώσεις που η παραχώρηση απλής χρήσης διενεργείται από το Δήμο καθορίζεται από το αρμόδιο όργανο του Δήμου και εγκρίνεται από την οικεία Κτηματική Υπηρεσία.
2. Στις περιπτώσεις που η παραχώρηση απλής χρήσης διενεργείται από τις Κτηματική Υπηρεσία:
α. Για τις Κτηματικές Υπηρεσίες, που λειτουργούν σε επίπεδο Διεύθυνσης εισηγείται ο Προϊστάμενος του Τμήματος Β΄ και εγκρίνεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας.
β. Για τις Κτηματικές Υπηρεσίες που λειτουργούν σε επίπεδο τμήματος γίνεται εισήγηση και εγκρίνεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας.
Το ορισθέν αντάλλαγμα αποδίδεται κατά εξήντα τοις εκατό (60%) στον οικείο Ο.Τ.Α. και κατά σαράντα τοις εκατό (40%) στο Δημόσιο.
Το υπέρ του δημοσίου ποσοστό ανταλλάγματος ορίζεται ως εξής:
Στην περίπτωση κατά την οποία οι ίδιοι οι Δήμοι χρησιμοποιούν τους
παραχωρηθέντες κοινόχρηστους χώρους, το αντάλλαγμα υπέρ του Δημοσίου ορίζεται σε
ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί των ακαθαρίστων εσόδων από την άσκηση των
δραστηριοτήτων του άρθρου 2, όπως αυτά προκύπτουν από τους ισολογισμούς τους, οι
οποίοι κοινοποιούνται στις αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες εντός μηνός από την έγκριση
τους.
Σε περίπτωση που το εν λόγω δικαίωμα έχει μεταβιβαστεί, από τον Δήμο, σε υφιστάμενη δημοτική ανώνυμη εταιρεία του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄),
το υπέρ του δημοσίου αντάλλαγμα ορίζεται σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί των
ακαθαρίστων εσόδων που πραγματοποιεί η ίδια η δημοτική ανώνυμη εταιρεία από την άσκηση12
των δραστηριοτήτων του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης στους κοινόχρηστους χώρους και
απαγορεύεται η καταβολή οιουδήποτε ανταλλάγματος προς τον Δήμο. Η ως άνω δημοτική
ανώνυμη εταιρεία ο φ ε ί λ ε ι ν α κοινοποιεί τον ισολογισμό της στην οικείο Κτηματική
Υπηρεσία εντός μηνός από την έκδοσή του.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την παραπάνω υποχρέωση, η Κτηματική Υπηρεσία,
θέτει σε εφαρμογή τις διατάξεις του άρθρου 15 της παρούσας.
Η Κτηματική Υπηρεσία φροντίζει άμεσα για την σύνταξη των σχετικών Χρηματικών
Καταλόγων με τα υπέρ του δημοσίου ποσά του ανταλλάγματος και τον αποστέλλει για
βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ).
Για τις μονοετείς συμβάσεις το αντάλλαγμα χρήσης καταβάλλεται είτε στο σύνολό
του με την υπογραφή της σύμβασης είτε σε τρείς (3) ισόποσες δόσεις μετά από αίτημα
του ενδιαφερομένου, της πρώτης δόσης άμεσα καταβλητέας πριν την υπογραφή της
σύμβασης. Οι υπολειπόμενες δόσεις είναι μηνιαίες, αναγράφονται στη σύμβαση
παραχώρησης και αποστέλλονται για βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική
Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ) (παράδειγμα καταβλητέων δόσεων: Σύμβαση και 1η δόση 10-04-2020, 2η
δόση μέχρι 31-05-2020, 3η δόση μέχρι 30-06-2020) .
Για τις διετείς συμβάσεις το αντάλλαγμα χρήσης καταβάλλεται για το πρώτο έτος,
όπως αναφέρεται παραπάνω. Για το δεύτερο έτος είτε καταβάλλεται στο σύνολό του
μέχρι 31-3-2021 είτε, σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτημα του ενδιαφερομένου κατά
την σύναψη της σύμβασής του για καταβολή σε δόσεις, τα σχετικά ποσά αποστέλλονται
άμεσα για βεβαίωση στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ), της πρώτης
δόσης καταβλητέας μέχρι 31-3-2021, ενώ οι υπολειπόμενες δόσεις είναι μηνιαίες
(παράδειγμα καταβλητέων δόσεων: 1η δόση μέχρι 31-03-2021, 2η δόση μέχρι 30-04-
2021, 3η δόση μέχρι 31-05-2021) .
Τα ως άνω χρονικά περιθώρια ισχύουν και για την καταβολή του οριζόμενου στην
σύμβαση παραχώρησης ανταλλάγματος χρήσης στους Δήμους, οι οποίοι και οφείλουν
στην περίπτωση καθυστερήσεων να ενημερώσουν άμεσα την οικεία Κτηματική Υπηρεσία.
Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής με ευθύνη του ενδιαφερομένου έστω και
μιας δόσης η σύμβαση παραχώρησης παύει να ισχύει και λαμβάνονται όλα τα προβλεπόμενα
από την κείμενη νομοθεσία μέτρα προστασίας (άρθρο 27 του ν.2971/ 2001, όπως
τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4607/2019).13
Άρθρο 8
Εξαιρούμενοι από την παραχώρηση χώροι
Εξαιρούνται από την παραχώρηση του άρθρου 1 οι κοινόχρηστοι χώροι :
α. Όταν η διαχείρισή τους ανήκει σε άλλους φορείς πλην του Υπουργείου Οικονομικών
(Λιμενικά Ταμεία, Οργανισμούς Λιμένων κ.λ.π., καθώς και χώροι για τους οποίους
υφίσταται σε ισχύ σύμβαση με την ΕΤΑΔ).
β. Όταν υφίστανται νόμιμες παραχωρήσεις σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία σε
επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται χύδην φορτία, σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές, ξενοδοχειακές,
μεταλλευτικές, λατομικές, αλιευτικές επιχειρήσεις και υδατοκαλλιέργειες, είτε βάσει ενοχικής
σχέσης αυτών με το Δημόσιο είτε βάσει μονομερούς πράξεως του Δημοσίου.
γ. Όταν επ’ αυτών υπάρχουν εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν σκοπούς Εθνικής Άμυνας και
Ασφάλειας ή έχει ανασταλεί ο κοινόχρηστος χαρακτήρας τους.
δ. Όταν έχουν εκτελεσθεί στους ανωτέρω κοινόχρηστους χώρους έργα άνευ αδείας του
ν.2971/2001 ή καθ’ υπέρβαση αυτής.
ε. Όταν οι γεωμορφολογικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν (π.χ. βραχώδεις – απόκρημνες
ακτές) ή τίθεται θέμα ασφάλειας και υγείας των λουομένων.
στ. Δεν παραχωρείται η χρήση χώρων αιγιαλού ή όχθης για ομπρέλες, ξαπλώστρες,
τραπεζοκαθίσματα και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος τους είναι μικρότερο των
πέντε (5) μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν τους είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150)
τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας
επιχείρησης, από τις προβλεπόμενες στην παράγραφο 4 του άρθρου 13 του ν. 2971/2001,
όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4607/ 2019, και μέχρι τη
λήξη τους.
Οι παραπάνω περιορισμοί ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις παραχωρήσεων απλής
χρήσης (απευθείας ή με δημοπρασία).
ζ. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 15 του ν. 2971/2001, όπως
τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4607/2019 ο Υπουργός
Οικονομικών μπορεί να εξαιρεί, με απόφασή του, από την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού14
ιδίως για λόγους επικινδυνότητας, δημόσιας ασφάλειας, προστασίας του περιβάλλοντος,
ιστορικής προστασίας, για λόγους κοινωνικούς και για λόγους μεγάλης τοπικής σημασίας,
ύστερα από τεκμηριωμένη γνωμοδότηση του οικείου Ο.Τ.Α. ή της αρμόδιας Κτηματικής
Υπηρεσίας. Οι εξαιρέσεις μπορούν ισχύουν για πέντε (5) έτη, μετά την πάροδο των οποίων
επανεξετάζονται όλες οι περιπτώσεις. Ο Υπουργός Οικονομικών μπορεί να τροποποιεί ανά έτος
την απόφασή του με την προσθήκη και νέων εξαιρέσεων. Για όσους από τους εξαιρούμενους
αιγιαλούς της παρούσας παραγράφου υφίστανται ενεργές συμβάσεις παραχώρησης κατά το
χρόνο έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης του προηγουμένου εδαφίου, η εξαίρεση αρχίζει από
τη λήξη της παραχώρησης.
Άρθρο 9
Παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών που τελούν υπό καθεστώς ειδικής προστασίας
α) Για τις περιοχές που τελούν υπό καθεστώς προστασίας του Υπ. Πολιτισμού και
Αθλητισμού όπως αυτές περιγράφονται στην απόφαση αριθμ.
ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020 ισχύουν τα
αναφερόμενα σε αυτή (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2). Σε κάθε άλλη περίπτωση ισχύει η παρ. 11 του
άρθρου 13 του ν. 2971/01, όπως ισχύει, σύμφωνα με την οποία για την παραχώρηση της
απλής χρήσης χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου,
πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου
ποταμού, που περιβάλλουν ή εντός των οποίων βρίσκονται αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και
ιστορικοί τόποι, απαραίτητη προϋπόθεση η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων
υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
β) Για τους χώρους αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου,
πυθμένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου
ποταμού, που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το
τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι
διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την
ανάκληση της παραχώρησης.
Για τις περιοχές που τελούν υπό καθεστώς προστασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος
και Ενέργειας ισχύει το υπ’ αριθ. πρωτ. οικ.22063/747/3.5.2017 έγγραφο ΥΠΕΝ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
3). Σε κάθε άλλη περίπτωση όταν στην παραχωρούμενη έκταση περιλαμβάνονται15
προστατευόμενες περιοχές, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και
Ενέργειας.
Ο έλεγχος της τήρησης των όρων που έχουν τεθεί με τις ανωτέρω αποφάσεις
(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 2 και 3) να γίνεται από τις κατά τόπους και καθ’ ύλην αρμόδιες Υπηρεσίες και
σε περίπτωση που διαπιστώσουν υποβάθμιση του περιβάλλοντος από την άσκηση της
δραστηριότητας να ενημερώνετε άμεσα η κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία.
Σε περίπτωση που υφίσταται Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής του ν.
4519/ 2018 (29 Α΄), πριν την οποιαδήποτε παραχώρηση απλής χρήσης των ως άνω
χώρων απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του.
Άρθρο 10
Υποχρεώσεις Δήμων
Οι Δήμοι έχουν την υποχρέωση να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό του
συνόλου των κοινοχρήστων χώρων αρμοδιότητάς τους, την τοποθέτηση καλαίσθητων δοχείων
απορριμμάτων και γενικά για την εξασφάλιση της καθαριότητας και της αισθητικής του χώρου
της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου.
Σε περίπτωση λουτρικής εγκατάστασης, κατά την έννοια του άρθρου 11 του Π.Δ.
31/2018 (61 Α΄) οι Δήμοι υποχρεούνται να τηρούν τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 7
του ως άνω Π.Δ. για πρόσληψη ναυαγοσωστών, τοποθέτηση κατάλληλων παρατηρητηρίων
ναυαγοσωστών και γενικώς για τη λήψη μέτρων προστασίας και ασφάλειας των λουομένων,
των εργαζομένων και όσων γενικά κινούνται στους χώρους αυτούς.
Οι Δήμοι, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους έχουν υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση
που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί των κοινοχρήστων χώρων, να
ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες προκειμένου να φροντίσουν για τη
λήψη μέτρων προστασίας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
Οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να αναρτούν στην ιστοσελίδα τους τα στοιχεία κάθε
παραχώρησης.
Σε περίπτωση παραβίασης των ορίων της παραχώρησης επιτρέπεται στον χρήστη
(επισκέπτη ή λουόμενο) του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης ή παρόχθιας ζώνης η
ελεύθερη χρήση του αυθαιρέτως ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης καταληφθέντος
κοινόχρηστου χώρου.16
Σε περίπτωση μεταβίβασης του δικαιώματος παραχώρησης της απλής χρήσης των
κοινοχρήστων χώρων από Δήμο σε επιχείρηση του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (11 Α΄), ή
τρίτο αυτοί καθίστανται συνυπεύθυνοι στις ανωτέρω υποχρεώσεις.
Η συμβατικά οριζόμενη διάρκεια της παραχώρησης απλής χρήσης στις συμβάσεις
παραχώρησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα χρονικά όρια ισχύος της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 11
Υποχρεώσεις λιμενικών και αστυνομικών αρχών.
Οι αστυνομικές και λιμενικές αρχές, μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους, έχουν
υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί
των κοινοχρήστων χώρων, να ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες για
τη λήψη μέτρων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
Άρθρο 12
Περιορισμοί-υποχρεώσεις-απαγορεύσεις υπερού
Οι υπερού στους οποίους έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα απλής χρήσης για την άσκηση
των δραστηριοτήτων του άρθρου 1 της παρούσας υπόκεινται στους παρακάτω περιορισμούς-
υποχρεώσεις-απαγορεύσεις:
(α) Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση που αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά
στοιχεία των χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών καθώς και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα αυτών.
(β) H παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου
στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού είναι δυνατή, για την
άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως
για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, ομπρελών, λειτουργία
αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, καθώς και
τραπεζοκαθισμάτων, εφόσον εξασφαλίζεται η ελεύθερη διέλευση του κοινού και ανάλογα με τη
σύσταση του εδάφους του αιγιαλού, με τη διαδικασία και τους όρους των παραγράφων 2 και 3
του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει.
(γ) Η ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και των θαλάσσιων μέσων αναψυχής σύμφωνα
με τις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει, μπορεί να17
καλύπτει μέχρι το εξήντα τοις εκατό (60%) του παραχωρούμενου χώρου, με τρόπο ώστε να
εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η
ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων.
(δ) Για αιγιαλό, παραλία, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο της θάλασσας,
λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, που έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η
κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου
και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η
παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την ανάκληση της παραχώρησης.
(ε) Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων του πρώτου εδαφίου της
παρούσας, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη
τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι
μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%)
εκατέρωθεν των ορίων της.
(στ) Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα
και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των πέντε (5) μέτρων
ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150)
τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας
επιχείρησης, από τις προβλεπόμενες στην παράγραφο 4 του άρθρου 13 του ν.2971/2001,
όπως ισχύει, και μέχρι τη λήξη τους.
(ζ) Οι περιορισμοί των παραγράφων (γ) και (στ) ισχύουν και για τις παραχωρήσεις της
παραγράφου 5 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει.
(η) Όλοι οι όροι και οι περιορισμοί της παρούσας ισχύουν και εφαρμόζονται και στα Τουριστικά
Δημόσια Κτήματα, που έχουν χαρακτηρισθεί τέτοια ή για τα οποία έχει εκδοθεί Πράξη
Υπουργικού Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 1 της Κ΄
Συντακτικής Πράξης της 6/14 Φεβρουαρίου 1968 (33 Α΄).
(θ) Οφείλουν να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων, την
αισθητική του χώρου της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου, καθώς επίσης να μεριμνούν για
τη λήψη μέτρων για την ασφάλεια των λουομένων και των διερχομένων στον παραχωρούμενο
χώρο.18
(ι) Οφείλουν να τηρούν όλες τις τεχνικές προδιαγραφές και τα αναφερόμενα στο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 «ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ–ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ
ΕΝΤΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ»,
(ια) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 5
(γ) και 5(δ) του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει, ο υπερού δεν επιτρέπεται να
μεταβιβάσει ολικά ή μερικά το δικαίωμα του σε άλλον ή να συνάψει οποιαδήποτε σχέση γι’
αυτό με ή χωρίς αντάλλαγμα, που να αφορά την έκταση που του παραχωρήθηκε.
(ιβ) Μετά το τέλος της χρήσης (λήξη της συμβατικής σχέσης) οι κοινόχρηστοι χώροι θα
πρέπει να επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση, αφαιρουμένων όλων των ειδών που
έχουν τοποθετηθεί κατά τη χρήση.
(ιγ) Σύμβαση παραχώρησης που ο υπερού συνάπτει με το Δήμο χωρίς να φέρει την
προσυπογραφή της οικείας Κτηματικής Υπηρεσίας, όπως περιγράφεται στο άρθρο 13 της
παρούσας, είναι άκυρη και ο υπερού δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει το κοινόχρηστο χώρο.
Οι υπερού υπόκεινται σε όλες τις υποχρεώσεις και τους περιορισμούς της παρούσας και
των παραρτημάτων της.
Σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεως των όρων της παρούσας καθώς και εν
γένει της νομοθεσίας περί αιγιαλού και παραλίας ν. 2971/2001 (Α΄285), όπως έχει
τροποποιηθεί και ισχύει, ανεξάρτητα από το καθορισθέν αντάλλαγμα, επιβάλλονται
και όλα τα μέτρα προστασίας και οι κυρώσεις του άρθρου 15 της παρούσας.
Άρθρο 13
Διαδικασία και όροι μεταβίβασης του δικαιώματος απλής χρήσης προς τρίτους.
Η παραχώρηση απλή χρήση των κοινόχρηστων χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης και
παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, μεγάλων λιμνών και
πλεύσιμων ποταμών σε τρίτους, απευθείας ή κατόπιν δημοπρασίας, γίνεται με σύμβαση
παραχώρησης σύμφωνα. με το παρόν άρθρο που συνάπτεται:
α) από το Δήμο και τον υπερού με προσυπογραφή της από την κατά τόπο Κτηματική
Υπηρεσία ή
β) από την κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία και τον υπερού,19
Στη σύμβαση παραχώρησης προσδιορίζονται σαφώς τα στοιχεία του υπερού, το είδος
της παραχώρησης (απευθείας ή μη), η διάρκεια της σύμβασης, η θέση με τις συντεταγμένες και
το εμβαδόν του κοινοχρήστου χώρου που παραχωρείται, η ιδιότητα του (αιγιαλός, παραλία
κτλ), το είδος της χρήσης και το καταβλητέο αντάλλαγμα. Επίσης, επί της σύμβασης
αναγράφονται οι αριθμοί των παραστατικών καταβολής των υπέρ του Δημοσίου και του
Δήμου ποσών, που αντιστοιχούν στο καταβληθέν αντάλλαγμα χρήσης, πριν την
υπογραφή της σύμβασης.
Ο προς παραχώρηση χώρος αποτυπώνεται, με αναφορά στις συντεταγμένες του και
το εμβαδόν του, με επιμέλεια του αιτούντα, σε υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη του άρθρου 11
του ν. 4281/2014, ή σε υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη από την εφαρμογή «OPEN» της ΕΚΧΑ
ΑΕ., ή σε απόσπασμα του τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και
παραλίας όπου αυτός υφίσταται, αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της αίτησης, που ελέγχεται
και θεωρείται από τον οικείο Δήμο και επισυνάπτεται στη σύμβαση παραχώρησης απλής
χρήσης, μαζί με τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης
Τόσο στην περίπτωση της απευθείας παραχώρησης, όσο και στην π ερίπτωση της
δημοπρασίας, μόνο μετά την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης ο υπερού έχει δικαίωμα
να εγκατασταθεί στον παραχωρούμενο κοινόχρηστο χώρο.
1. Σύμβαση απευθείας παραχώρησης απλής χρήσης (όμοροι του αιγιαλού)
1α. Στην περίπτωση που συνάπτεται από Δήμο:
Στις περιπτώσεις μεταβίβασης του δικαιώματος απλής χρήσης χωρίς δημοπρασία,
ακολουθείται η εξής διαδικασία: το αργότερο εντός (7) επτά εργάσιμων ημερών από την
υποβολή της αίτησης του ενδιαφερομένου, ο οικείος Δήμος αποστέλλει εγγράφως με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ) στην κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία,
αντίγραφο του σχεδίου της προς υπογραφή σύμβασης, συνοδευόμενο από την αίτηση του
ενδιαφερομένου, τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης και το
υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού
οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας.
Ο προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας υποχρεούται να ενημερώσει εντός (7) επτά
εργάσιμων ημερών από τη λήψη του σχεδίου, τον οικείο Δήμο εγγράφως με κάθε πρόσφορο
μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ), εάν συμφωνεί με το περιεχόμενο της σύμβασης.
Παρερχομένης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη του20
Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας. Σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος της
Κτηματικής Υπηρεσίας διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της κείμενης
νομοθεσίας περί αιγιαλού και της παρούσας απόφασης, υποδεικνύει στον οικείο Δήμο, είτε να
απόσχει από τη σύναψη της σύμβασης παραχώρησης, εφόσον δεν είναι δυνατή η παραχώρηση
χρήσης του συγκεκριμένου κοινόχρηστου χώρου, είτε να προβεί στην αναπροσαρμογή
οποιουδήποτε όρου της σύμβασης, που κρίνει ότι αντίκειται στις ανωτέρω διατάξεις,
συμπεριλαμβανομένης και της αναπροσαρμογής του ορισθέντος ανταλλάγματος χρήσης.
Το έγγραφο, με το οποίο εκφράζεται η σύμφωνη γνώμη του Προϊσταμένου της
Κτηματικής Υπηρεσίας ή τυχόν υποδείξεις αυτού κατά τα ανωτέρω, συνοδευόμενο από
οίκοθεν σημείωμά του σχετικά με το ύψος του προς καταβολή υπέρ του Δημοσίου
ανταλλάγματος από τον υπερού, καθώς και το διπλότυπο είσπραξης αυτού από την
αρμόδια Δ.Ο.Υ. προσαρτάται στην οριστική σύμβαση παραχώρησης.
Σε περίπτωση που η σύμφωνη γνώμη τεκμαίρεται, λόγω παρέλευσης της προθεσμίας
των (7) επτά εργάσιμων ημερών, το ανωτέρω οίκοθεν σημείωμα αποστέλλεται στον Δήμο
από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας εντός των επόμενων (2) δύο ημερολογιακών
ημερών, που έπονται της λήξης της προθεσμίας αυτής.
Ο οικείος Δήμος επί ποινή ανάκλησης της απόφασης παραχώρησης, οφείλει να
ενσωματώσει στο οριστικό σχέδιο της σύμβασης, τις υποδεικνυόμενες τροποποιήσεις του
Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας, καθώς και τον αριθμό διπλοτύπου είσπραξης του
ποσοστού ανταλλάγματος υπέρ του Δημοσίου.
Το οριστικό σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης υπογεγραμμένο από τον οικείο Δήμο
και τον υπερού, αποστέλλεται στον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας σε (3) τρία
αντίγραφα, προς προσυπογραφή από αυτόν, συνοδευόμενα από την αίτηση του
ενδιαφερομένου, τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης, το υπόβαθρο
ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών
αιγιαλού και παραλίας, το πρωτότυπο διπλότυπο είσπραξης για την απόδειξη καταβολής του
οφειλόμενου ποσού υπέρ του Δημοσίου, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθώς και την απόδειξη
καταβολής του ποσού, που αντιστοιχεί στον Δήμο.
1β Στην περίπτωση που συνάπτεται από την Κτηματική Υπηρεσία:
Οι συμβάσεις παραχώρησης υπογράφονται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής
Υπηρεσίας και τους ενδιαφερόμενους21
Στις περιπτώσεις αυτές οι ενδιαφερόμενοι για την απευθείας παραχώρηση, υποβάλλουν
αίτηση στην κατά τόπο Κτηματική Υπηρεσία, συνοδευόμενη από το υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη
ή το απόσπασμα του τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και
παραλίας, στο οποίο αποτυπώνεται ο προς παραχώρηση χώρος, με αναφορά στις
συντεταγμένες του και το εμβαδόν του, και τα δικαιολογητικά του άρθρου 3 της παρούσας.
Η Κτηματική Υπηρεσία ελέγχει την συνδρομή των προϋποθέσεων για την απευθείας
παραχώρηση. Σε περίπτωση που αυτές συντρέχουν, ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας
εκδίδει, για την πληρωμή του καθορισθέντος ανταλλάγματος, οίκοθεν σημειώματα για την
καταβολή από τον αιτούντα των αναλογούντων ποσών υπέρ του Δημοσίου και του Δήμου,
αντίστοιχα.
Μετά την προσκόμιση των αποδεικτικών πληρωμής από τον αιτούντα, συνάπτεται
μεταξύ αυτού και του Προϊστάμενου της Κτηματικής Υπηρεσίας η σύμβαση παραχώρησης.
2. Σύμβαση παραχώρησης απλής χρήσης κατόπιν δημοπρασίας
2α. Στην περίπτωση που συνάπτεται από Δήμο ακολουθείται η εξής διαδικασία:
Το αργότερο εντός (7) επτά εργάσιμων ημερών πριν την κατά νόμο δημοσίευση της
προκήρυξης της Δημοπρασίας, ο οικείος Δήμος αποστέλλει εγγράφως με κάθε πρόσφορο μέσο
(π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ) στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία αντίγραφο σχεδίου της
προκήρυξης της Δημοπρασίας, με τη θέση με τις συντεταγμένες και το εμβαδόν του
κοινοχρήστου χώρου που παραχωρείται, την ιδιότητά του, το είδος της χρήσης και το όριο
πρώτης προσφοράς συνοδευόμενο από υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή απόσπασμα του
τοπογραφικού διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας, κατά τα
οριζόμενα στο παρόν άρθρο.
Ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας υποχρεούται να ενημερώσει εντός (7) επτά
εργάσιμων ημερών από τη λήψη της προκήρυξης τον οικείο Δήμο εγγράφως με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ.) εάν το περιεχόμενο της προκήρυξης
συμφωνεί με την κείμενη νομοθεσία περί αιγιαλού και παραλίας και την παρούσα
απόφαση. Παρερχομένης άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη
του Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας ως προς το περιεχόμενο της προκήρυξης .
Αν ο Προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι
προϋποθέσεις της κείμενης νομοθεσίας περί αιγιαλού και της παρούσας απόφασης υποδεικνύει
στον οικείο Δήμο είτε να απόσχει από τη διενέργεια δημοπρασίας, εφόσον δεν είναι δυνατή η22
παραχώρηση απλής χρήσης του συγκεκριμένου κοινόχρηστου χώρου, είτε να προβεί στην
αναπροσαρμογή οποιουδήποτε όρου της προκήρυξης, που κρίνει ότι αντίκειται στις ανωτέρω
διατάξεις, συμπεριλαμβανομένης της αναπροσαρμογής της τιμής εκκίνησης.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της δημοπρασίας, ο Δήμος ενημερώνει με κάθε
πρόσφορο μέσο (π.χ. τηλεομοιοτυπία, e-mail κτλ.) την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία για το
ύψος του τελικώς επιτευχθέντος ανταλλάγματος και τα στοιχεία του πλειοδότη,
προκειμένου α υ τ ή να εκδώσει και να του αποστείλει επίσης με κάθε πρόσφορο μέσο,
οίκοθεν σημείωμα του σχετικά με το ύψος του προς καταβολή από τον υπερού υπέρ του
Δημοσίου ποσοστού επί του καθορισθέντος ανταλλάγματος, προκειμένου να καταβληθεί στην
αρμόδια Δ.Ο.Υ..
Στη συνέχεια, ο Δήμος αποστέλλει στην οικεία Κτηματική Υπηρεσία αντίγραφο του
Πρακτικού Κατακύρωσης της Δημοπρασίας και τη συναφθείσα, σε εκτέλεση του Πρακτικού,
σύμβαση παραχώρησης με τον πλειοδότη, σε τρία (3) αντίγραφα προς προσυπογραφή
αυτών από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας, συνοδευόμενα από τα δικαιολογητικά
του άρθρου 3 της παρούσας απόφασης, το υπόβαθρο ορθοφωτοχάρτη ή το απόσπασμα του
τοπογραφικό διαγράμματος καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας, το πρωτότυπο
διπλότυπο είσπραξης για την απόδειξη καταβολής του οφειλόμενου ποσού υπέρ του Δημοσίου,
στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθώς και την απόδειξη καταβολής του ποσού, που αντιστοιχεί στον
Δήμο.
Στη σύμβαση παραχώρησης πρέπει να έχουν ενσωματωθεί, επί ποινή ανάκλησής της, οι
τυχόν υποδείξεις του Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τα
προαναφερθέντα.
2β Στην περίπτωση που συνάπτεται από την Κτηματική Υπηρεσία ακολουθείται η εξής
διαδικασία που προβλέπεται στη απόφαση του Υπουργού Οικονομικών της παραγράφου 2α
του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου
31 του ν. 4607/ 2019.
Οι συμβάσεις παραχώρησης των παραγράφων 1β και 2β κοινοποιούνται, εντός (10)
ημερών από τη σύναψή τους, με μέριμνα της Κτηματικής Υπηρεσίας στον δικαιούχο Δήμο.
Για όσες παραχωρήσεις χρήσης γίνονται από το Δήμο η ανάρτηση των προκηρύξεων και
των συμβάσεων παραχώρησης στη Διαύγεια γίνεται με μέριμνα του Δήμου. Για όσες23
παραχωρήσεις χρήσης γίνονται από τις Κτηματικές Υπηρεσίες η ανάρτηση στη Διαύγεια γίνεται
με μέριμνα των Κτηματικών Υπηρεσιών.
Οι Κτηματικές Υπηρεσίες οφείλουν να τηρούν πλήρες φυσικό αρχείο των
παραχωρήσεων απλής χρήσης, που συνάπτονται ή προσυπογράφονται και κάθε σύμβαση
παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας κ.λ.π. απευθείας ή κατόπιν δημοπρασίας.
Επίσης, οφείλουν να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος
Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.Ε.Κ. (Ψηφιακές Υπηρεσίες Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων),
στο οποίο θα καταγράφονται με μοναδικό αριθμό ID όλες οι συμβάσεις παραχώρησης με πλήρη
στοιχεία, για την συστηματική παρακολούθηση της καταβολής του ανταλλάγματος χρήσης και
την δημιουργία μητρώου αξιών τιμών των παραχωρούμενων χώρων, σύμφωνα με τα
οριζόμενα το Π.Δ. 142/2017.
Άρθρο 14
Πρόσθετοι όροι και προϋποθέσεις παραχώρησης
Στους κοινόχρηστους χώρους της παραγράφου 1 της παρούσας απόφασης επιτρέπεται
η παραχώρηση της απλής χρήσης, για την τοποθέτηση αυτοκινούμενων ή ρυμουλκούμενων
τροχήλατων αναψυκτηρίων (καντίνες), εφοδιασμένων με κατάλληλη άδεια λειτουργίας και
σύμφωνα με τις προδιαγραφές των παρ. 4(β) του άρθρου 14 της υπ΄ αριθ.
Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/21-06-2017 (2161 B΄) απόφασης του Υπουργού Υγείας και το υπ΄
αριθ. Δ1γ/Γ.Π/37278 & 36879/25-06-2019 έγγραφο του Τμήματος Υγιεινής και
Υγειονομικών Ελέγχων της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος της
Γενικής Διεύθυνσης δημόσιας Υγείας και Ποιότητας Ζωής του Υπουργείου Υγείας.
Η σύμβαση παραχώρησης γίνεται κατόπιν δημοπρασίας με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της παρούσας .
Ο μέγιστος χώρος που μπορεί να καταλαμβάνει το τροχήλατο αναψυκτήριο δεν μπορεί
να υπερβαίνει τα 15 τ.μ.
Οι καντίνες πρέπει να απέχουν τουλάχιστον εκατό (100) μέτρα από τις εγκατεστημένες
επιχειρήσεις (ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, κέντρα αναψυχής κ.λ.π.) και επίσης τουλάχιστον
(100) εκατό μέτρα μεταξύ τους.
Για τις παραχωρήσεις τροχήλατων αναψυκτηρίων δεν ισχύουν οι διατάξεις περί
υπαίθριου εμπορίου, σύμφωνα με την 409/1999 γνωμοδότηση του ΝΣΚ.24
Στους παραχωρούμενους χώρους είναι δυνατή η τοποθέτηση αρθρωτού ξύλινου
δαπέδου, όπου επιτρέπεται:
- Για παραχώρηση άνευ δημοπρασίας για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων.
- Για παραχώρηση που αφορά καντίνα. Στην περίπτωση αυτή ο μέγιστος χώρος, που
μπορεί να καταλαμβάνει η καντίνα με το δάπεδο είναι 15 τ.μ.
- Για παραχώρηση που αφορά χρήση θαλασσίων μέσων αναψυχής, 1 προς
εξυπηρέτηση του παραχωρησιούχου. Στην περίπτωση αυτή το μέγιστο εμβαδόν
δαπέδου είναι 15 τ.μ.
- Στην περίπτωση εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής, επιτρέπεται η χρήση
ειδικής σκηνής τύπου κιόσκι (με σταθερή κατασκευή) για τοποθέτηση σψστικών
μέσων (ατομικών σωσιβίων κλπ.) επιφανείας 10 τ.μ., εντός του παραχωρούμενου
χώρου.
Άρθρο 15
Ανάκληση παραχώρησης
Η παραχώρηση υπόκειται πάντοτε σε μονομερή ανάκληση από το Δημόσιο:
(α) Για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης,
ασφάλειας, δημόσιας υγείας, προστασίας αρχαιοτήτων και προστασίας του περιβάλλοντος
εφαρμογής των τοπικών χωρικών σχεδίων και του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδίου, όπως αυτό
ορίζεται στον ν. 4546/2018 (101 Α΄), καθώς και για την αποκατάσταση του κοινόχρηστου
χαρακτήρα των χώρων, αζημίως για το Δημόσιο.
(β) Αν ο δικαιούχος παραχώρησης, αρχικός ή τελικός, παραβιάζει διατάξεις του νόμου ή όρους
και περιοριοσμούς που έχουν τεθεί με την παρούσα απόφαση ή προβαίνει σε μεταβολή του
σκοπού, της χρήσης ή της φύσης του παραχωρηθέντος ακινήτου. Στην περίπτωση αυτή
ανακαλείται υποχρεωτικά η παραχώρηση, αζημίως για το Δημόσιο, με την έκδοση σχετικής
απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, εφαρμόζονται τα άρθρα 27 και 29 και τυχόν
υφιστάμενα έργα καταλαμβάνονται από το Δημόσιο.
Η ανάκληση της παραχώρησης συνεπάγεται την καταβολή του συνόλου του
ανταλλάγματος χρήσης υπέρ του Δημοσίου μέχρι τη λήξη της συναφθείσας σύμβασης
παραχώρησης και επιτρέπεται η παραχώρηση των χώρων σε τρίτους για το υπολειπόμενο
διάστημα μέχρι τη λήξη της παρούσας αποκλειστικά από την Κτηματική Υπηρεσία.25
Άρθρο 16
Εξυπηρετήσεις ΑΜΕΑ
Επιτρέπεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 13 Α του ν.
2971/2001, όπως αυτό προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4607/2019,
με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας, η οποία κοινοποιείται στην
αρμόδια Λιμενική Αρχή, η παραχώρηση, άνευ ανταλλάγματος, τμημάτων του αιγιαλού και της
παραλίας προς Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ύστερα από αίτηση του οικείου Δήμου, για την εκτέλεση
έργων επ’ αυτών, μη μονίμως πακτωμένων στο έδαφος, τα οποία διευκολύνουν αποκλειστικά
την πρόσβαση ατόμων με ειδικές ανάγκες, ή επιβάλλονται για λόγους δημόσιας τάξης ή
ασφάλειας του κοινού. Κάθε Δήμος οφείλει να εξασφαλίζει την πρόσβαση σε άτομα με ειδικές
ανάγκες, σε τουλάχιστον μία παραλία της χωρικής του αρμοδιότητας. Στην περίπτωση αυτή
δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας των παραγράφων 6 έως 10 του άρθρου 14 του ν.
2971/ 2001, όπως ισχύει. Ο φορέας διαχείρισης του έργου ενημερώνει την αρμόδια υπηρεσία
του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ώστε, αν αυτό βρίσκεται εντός κηρυγμένου
αρχαιολογικού χώρου, να χορηγηθεί έγκριση και να παρακολουθείται η εκτέλεση του έργου.
ΑΡΘΡΟ 17
Ειδικές διατάξεις παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας αποκλειστικά
για το έτος 2020, λόγω πανδημίας
α) Οι Δήμοι στη χωρική τους αρμοδιότητα, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τόσο τις
απευθείας μισθώσεις έκτασης αιγιαλού και παραλίας, όσο και τις μισθώσεις μέσω δημοπρασιών
έως και 15/07/2020. Από 16/07/2020 έως και 31/08/2020 οι μισθώσεις παραχώρησης απλής
χρήσης αιγιαλού και παραλίας θα διενεργούνται αποκλειστικά από τις αρμόδιες Κτηματικές
Υπηρεσίες. Οι Δήμοι οφείλουν να αποστείλουν όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις, για τις οποίες δεν
έχει συνταχθεί σύμβαση παραχώρησης από τον Δήμο μέχρι 15/7/2020, εντός των επόμενων 2
εργάσιμων ημερών στις αρμόδιες κατά χώρο Κτηματικές Υπηρεσίες.
β) Κατ’ εξαίρεση για το έτος 2020, το ύψος του καταβαλλόμενου ανταλλάγματος καθορίζεται
σε ποσοστό 40% του υπολογισθέντος ανταλλάγματος, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες
προϋποθέσεις του άρθρου 7 της παρούσας Κ.Υ.Α. Το αντάλλαγμα αποδίδεται σύμφωνα με την
παρ. 7 του άρθρου 15 του ν.2971/2001.
γ) Το αντάλλαγμα της παραχώρησης για το έτος 2020 καταβάλλεται είτε εφάπαξ, είτε σε τρεις
(3) ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η πρώτη δόση καταβάλλεται με την σύναψη της μίσθωσης και το26
πρωτότυπο διπλότυπο είσπραξης συνοδεύει τη σύμβαση, οι δε υπολειπόμενες δύο δόσεις
αποστέλλονται για βεβαίωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Για τα επόμενα έτη της μίσθωσης ισχύουν τα
αναφερόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας.
δ) Κατ’ εξαίρεση αποκλειστικά για το έτος 2020, όσοι είχαν συνάψει μισθωτήρια απευθείας
παραχώρησης έκτασης αιγιαλού και παραλίας για το έτος 2019 με τους όρους και τις
προϋποθέσεις της υπ’ αρ. ΔΔΠ0007378/0454ΒΕΞ2017/11-5-2017 Κ.Υ.Α. όπως αυτή
τροποποιήθηκε και ίσχυσε έως 31/12/2019, δύνανται να συνάψουν νέες μισθώσεις για τις ίδιες
θέσεις. Η αίτηση συνοδεύεται από Υπεύθυνη Δήλωση, στην οποία οι αιτούντες βεβαιώνουν τη
μη κατάληψη του προς μίσθωση χώρου καθώς και την ισχύ των προϋποθέσεων της
προηγούμενης παραχώρησης. Μαζί με την αίτηση θα υποβάλλεται και επικυρωμένο αντίγραφο
του τοπογραφικού διαγράμματος της προηγούμενης μίσθωσης.
Ο μισθωτής υποχρεούται να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά εντός δύο μηνών από
την υπογραφή της σύμβασης στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία.
Μεταξύ των απαιτουμένων δικαιολογητικών, που πρέπει να προσκομισθούν από τον μισθωτή
εντός δύο μηνών από την υπογραφή της σύμβασης περιλαμβάνεται και η σύμφωνη γνώμη των
αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ.ΑΘ. σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 13 του
ν.2971/2001 και του ν.3028/2002. Απαραίτητη προϋπόθεση για την σύμφωνη γνώμη είναι να
έχουν τηρηθεί οι όροι της αρχικής έγκρισης.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι τα προσκομισθέντα στοιχεία δεν είναι ορθά, η παραχώρηση
ανακαλείται αυτοδικαίως και λαμβάνονται τα μέτρα προστασίας του άρθρου 27 του ν.
2971/2001.
στ) Για τις μισθώσεις έκτασης αιγιαλού και παραλίας για το έτος 2020 , στα πλαίσια προστασίας
των πολιτών από την πανδημία, ισχύουν οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. Οικονομικών - Ανάπτυξης και
Επενδύσεων- Προστασίας του Πολίτη – Παιδείας και Θρησκευμάτων – Εργασίας και
Κοινωνικών Υποθέσεων – Υγείας – Εσωτερικών – Υποδομών και Μεταφορών με θέμα «Κανόνες
τήρησης αποστάσεων σε οργανωμένες ιδιωτικές και μη, παραλίες στο σύνολο της επικράτειας,
προς περιορισμό της διασποράς του κωρονοϊού Covid – 19».
Άρθρο 18
Τελικές διατάξεις27
Η απόφαση αυτή δεν υποκαθιστά τυχόν άδειες άλλων αρχών ή υπηρεσιών ή φορέων
όπου απαιτούνται κάθε φορά για την άσκηση δραστηριοτήτων στους κοινόχρηστους χώρους
για τους οποίους παραχωρήθηκε το δικαίωμα της απλής χρήσης.
Αναπόσπαστο μέρος της παρούσας αποτελούν και τα παραρτήματα 1 έως και 4.
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Συνημμένα :
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 «ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ
ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ »
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 «Καθορισμός αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων
ανά την επικράτεια που εξαιρούνται της παραχώρησης – ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Αριθ.
ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 «ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Ή ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΥΠΟ
ΟΡΟΥΣ Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΗΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ, ΟΧΘΗΣ
ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΘΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΥΣΙΜΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ»
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 «Τεχνικές Προδιαγραφές Κατασκευών – Διαμορφώσεων για απλή
χρήση εντός Αιγιαλού και Παραλίας – Περιορισμοί – Συστάσεις»28
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ:
Για ενέργεια:
Κτηματικές Υπηρεσίες (Με την παράκληση να ενημερώσουν τους οικείους Δήμους)
Για ενημέρωση:
1. Υπουργείο Εσωτερικών
α) Γραφείο Υπουργού
β) Δ/νση Οικονομικών ΟΤΑ
Τμήμα Περιουσίας, Σταδίου 27, τ.κ. 10183 – ΑΘΗΝΑ
2. Υπουργείο Πολιτισμού
Μπουμπουλίνας 20, τ.κ 10682 – ΑΘΗΝΑ
3. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Γενική Δ/νση Περιβαλλοντικής Πολιτικής
Δ/νση Βιοποικιλότητας, Εδάφους κ΄ Διαχείρισης Αποβλήτων
Τμήμα Βιοποικιλότητας κ’ Προστατευόμενων Περιοχών
Πατησίων 147, 11251- ΑΘΗΝΑ
4. Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
Ακτή Βασιλειάδη - Πύλη Ε1, τ.κ 18510 – ΠΕΙΡΑΙΑΣ
5. Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης
Λ. Κηφισίας 1 , τ.κ 11523 – ΑΘΗΝΑ
6. Όλες τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
7. Νομικό Συμβούλιο του Κράτους
Ακαδημίας 68 & Χαρ. Τρικούπη, τ.κ 10678 – ΑΘΗΝΑ
8. Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου.
Νικηταρά 1 & Ε. Μπενάκη–10678 - ΑΘΗΝΑ29
9. Όλες τις Δ.Ο.Υ. – έδρες τους
10. Γενικό Επιτελείο Ναυτικού.
Δ/νση Α2 – Τμήμα Ιε, τ.κ 15561 - ΧΟΛΑΡΓΟΣ
11. Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα (Ε.Τ.Α.Δ.) Α.Ε.
Βουλής 7, τ.κ 10564 – ΑΘΗΝΑ
12. Συνήγορος του Πολίτη
Χαλκοκονδύλη , τ.κ 10432 – ΑΘΗΝΑ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ :
1. Γραφείο Υπουργού Οικονομικών
2. Γραφείο Υφυπουργού Οικονομικών
3. Γραφείο Γενικής Γραμματέως Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας
4. Γραφεία Γενικών Γραμματέων Υπ. Οικονομικών.
5. Γραφείο Γενικού Διευθυντή Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών
6. Γραφεία Γενικών Διευθύνσεων Υπ. Οικονομικών.
7. Γραφείο Νομικού Συμβούλου Υπ. Οικονομικών.
8. Δ/νση Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργάνωσης Ιδίου Υπουργείου.
9. Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Ιδίου Υπουργείου
10. Δ/νση Δημόσιας Περιουσίας Τμήμα Β’ (3 αντίγ.).30
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
«ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΔΙΕΝΕΡΓΟΥΜΕΝΕΣ
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ»31
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Αριθ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΠΚΑΧΜΑΕ/202547/138776/4298/2358/7-5-2020
Καθορισμός αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων ανά την επικράτεια που
εξαιρούνται της παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας
ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών για την άσκηση
